Bí quyết làm đẹp của giai nhân triều Nguyễn

Trong lòng hạt của cây hoa chứa một thứ bột màu trắng mịn như phấn, chính thứ bột này có thể tạo ra “mỹ phẩm” bôi lên má làm cho da mặt của các “cung nữ” hiện lên màu hồng tự nhiên.

Phải chăng loại hoa thần kỳ này đã tôn lên vẻ đẹp các cung tần mỹ nữ khiến bao đấng quân vương điên đảo trong thế giới phù dung?

• 1

  Kỳ duyên với loài hoa quý

  Con đường Phan Đình Phùng yên bình chạy dài dọc theo con sông đào An Cựu, đi ngang qua Miên Thẩm Tùng Thiện Vương. Trải qua trăm cuộc bể dâu, ngôi phủ bàng bạc màu thời gian, lớp rêu phong trầm mặc phủ đầy cổng cao, mái ngói.

  Bước chân qua cổng phủ cứ ngỡ như đang ngồi trên bánh xe quay ngược lại thời gian nhiều năm về trước, đó là một khoảng không gian cổ kính, êm ấm đến lạ. Mùi thơm của hương hoa lan toả khiến khách lạ ngây ngất men say.

  Phía cuối con đường nhỏ của vườn hoa, một người đàn ông đứng tuổi đang cần mẫn tỉa tót, nhặt nhạnh những cánh hoa rơi gãy. Thi thoảng ông lại cúi người xuống ngửi mùi hương hoa rồi nét mặt toả ra sự hưng phấn tột cùng. Ông là Bửu Tộ, người có công lao trong việc giữ gìn loài hoa quý giá một thời, hoa “cung nữ” .

  Cung nữ Lê Thị Tìm, người một thời dùng hoa “cung nữ” hết lời ca tụng công năng kỳ diệu của loài hoa này.

  Sau đôi kính dày cộp, người đàn ông cao to đậm chất Huế mang vẻ tri thức uyên bác. Thật không ngờ ông chính là cháu đời thứ 4 của Hoàng tử Tùng Thiện Vương. Lý do ông vô tình biết và gặp gỡ loài hoa “cung nữ” là trong một lần đi thăm thú chùa Diệu Đế.

  Cách đây 20 năm về trước, ông Tộ cứ men bước chân theo mùi thơm của hoa cung nữ mà bước vào vườn hoa lạ. Hoa trồng bạt ngàn trải dàn từ trên đồi xuống vườn rau quả của các nhà sư. Hoa nhiều quá thành cả một rừng hoa khoe sắc.

  Các sư sãi đến trụ trì của chùa đặc biệt rất thích loài hoa này, thường ra ngồi thiền định hoặc luyện võ nghệ trong vườn hoa. Cánh hoa mỏng dính, phất phơ trong gió khiến ông Bửu Tộ hút hồn say mê như đắm chìm trong thế giới mơ mộng.

  Ông Tộ dạo chơi trong vườn hoa cả buổi chưa thấy chán. Lúc ấy trong tâm trí kẻ “si hoa” mới bật ra ý nghĩ tại sao không đưa về nhà hoặc ngôi phủ Hoàng tử trồng loài hoa này. “Trồng hoa cũng là cách giữ gìn nguồn giống quý hiếm, một thứ hoa lạ cho người đời sau thưởng thức” – ông Bửu Tộ cho hay.

  Nghĩ là làm, ông Tộ tìm cách gặp cho bằng được trụ trì chính của chùa Diệu Đế. Mới hay đây là loài hoa thường dùng để làm mỹ phẩm cho các cung nữ, tuyệt sắc giai nhân triều Nguyễn ngày trước. Ông Bửu Tộ rời ngôi chùa với trên tay là những hạt hoa, cành hoa của hoa “cung nữ”.

  Ông Bửu Tộ nói “Đưa hoa về nhà mình nghĩ mãi không thấy nơi nào có loại đất phù hợp để trồng. Sau đó mới tìm cách đưa hoa vào trồng ở phủ Hoàng tử, vì nơi này có chất đất tốt, thời tiết thích hợp và khuôn viên khá rộng rãi”.

  Loài hoa như hợp với đất đai của vua chúa nhanh chóng lớn lên, đâm cành nảy mầm. Hoa rực rỡ sắc hồng, hương thơm dịu nhẹ lan tràn khắp vườn. Có một điều lấy làm lạ là cây hoa thường bung toả vào buổi sáng hoặc buổi chiều.

  Ông Bửu Tộ bên loài hoa “cung nữ” được trồng trong vườn của Hoàng tử Tùng Thiện Vương

  Dù trời nắng cháy hay mưa dầm dề thối đất thối đai, cây vẫn mặc nhiên ra hoa và tàn dần vào sáng hôm sau. Ông Bửu Tộ nói “Ba tháng sau khi cây ra hoa, quả của nó nhỏ như hạt tiêu chín, màu sắc đen sẫm.

  Trong ruột của nó có chứa một loại phấn màu trắng, các cung tần mỹ nữ ngày xưa coi đây là thứ mỹ phẩm tự nhiên hiếm có. Họ bôi thứ phấn trắng đó lên mặt sẽ có cảm giác dễ chịu, làn da như được thanh lọc bụi bẩn chốn hoàng cung.

  Đồng thời các cung nữ còn lấy cánh hoa hồng vắt ra thành nước, sau đó đưa bôi lên da mặt. Khuôn mặt sẽ nổi lên màu hồng tự nhiên có nét e thẹn, đắm đuối của mỹ nhân”.

  Ông Bửu Tộ khẳng định thời hiện đại, người phụ nữ thường dùng nhiều kem phấn để tái tạo làn da xinh đẹp nhưng cách làm truyền thống của cung nữ các đời vua chúa là rất thông minh, mà lại hiệu quả.

• 2

  Hoa “cung nữ” là bửu bối của mỹ nhân

  Để hiểu rõ hơn về loài hoa này, chúng tôi tìm đến ngôi nhà của cung nữ một thời, bà là Lê Thị Tìm (85 tuổi). Ở cái tuổi xưa nay hiếm, bà Tìm vẫn đi đứng nhanh nhẹn, hoạt bát, đặc biệt là làn da nhăn nheo nhưng sáng mịn, không có chút đồi mồi nào.

  Bà Tìm được đưa vào cung từ năm 12 tuổi. Không ham thích cuộc sống chốn hoàng cung nhưng vì đam mê chữ nghĩa và Kinh kệ nên “cung nữ” Tìm bạo gan vào cung để biết thêm về cuộc sống.

  Bà Tìm bảo ngày đó cung nữ không có son phấn mỹ phẩm nhiều như các cô gái ngày nay. Họ luôn cố gắng giữ gìn làn da của mình được trẻ trung tươi đẹp. Bởi vì gương mặt, làn da, dáng dấp, tính nết có ảnh hưởng đặc biệt quan trọng tới cuộc đời của họ.

  Sắc đẹp quyết định thành bại, ưu ái hay đối xử tàn nhẫn của các vị vua chúa. Bà Tìm nói “Buổi sáng công việc đầu tiên của cung nữ là rửa mặt, thường là nước đọng trên hoa sen vào buổi sáng sớm mờ sương.

  Họ đứng trước gương xem đi xem lại gương mặt của mình. Làn da tươi tắn thì mặt đầy sức sống. Còn da mặt tối tăm thì nhìn vẻ mặt buồn thiu. Các thái giam, người quản lý trong cung cấm rất kỵ và ghét người phụ nữ không biết chăm sóc làn da của mình”.

  Sau khi bà Tìm sống trong “tử cấm thành” một thời gian, bà mới biết một bí quyết về sự làm đẹp quý giá của hoa “cung nữ”. Bà nói “Bí quyết này lộ ra khi một cung nữ nào đó vô tình nói, chứ thực ra các cung nữ rất ích kỷ, có cách gì hay ho là họ giữ riêng cho mình”.

  Từ đó bà Tìm cứ buổi sáng lại rón rén chạy ra sau vườn hoa của cung, hái hoa “cung nữ” về phòng mình dùng. Quả nhiên, không lâu sau đó từ một cung nữ bình thường bà Tìm sở hữu một làn da sáng mịn, mượt mà.

  Thỉnh thoảng làn da ấy ửng hồng rất tự nhiên mỗi khi e thẹn khiến bao cô gái cũng liếc mắt ghen tị. Bà Tìm cho hay thời ấy vô số các cung tần mỹ nữ có muôn hình vạn trạng cách làm đẹp khác nhau. Có người dùng phấn nụ, có các màu từ trắng, hồng màu cánh sen cho đến hồng đào, phù hợp với từng loại da.

  Phấn nụ có công dụng dưỡng da, trị mụn và làm trắng da một cách hài hoà tự nhiên. Tuy nhiên không đặc dụng như hoa “cung nữ”, phấn nụ làm rất công phu và đặc biệt là phải lấy…nước mưa Huế tinh khiết. Một số người lại thiên về tìm kiếm món ăn để có được làn da khoẻ mạnh.

  Ví dụ như canh nhân sâm bồi bổ sức khoẻ, giúp da khoẻ đẹp từ bên trong. Đồng thời có một biện pháp đơn giản nữa mà cung nữ hay dùng là khi tắm nước nóng thì dùng tay xoa nhẹ toan tấm thân mượt mà, trơn tru. Vừa xối nước vừa vỗ nhẹ lên thân, lên da mặt để kích thích cho da hồng hào.

  Bà Tìm nói: “Trong nhiều cách, chỉ có duy nhất sử dụng hoa cung nữ là độc đáo và tuyệt vời hơn cả. Các cung nữ đua nhau trồng loài hoa này và lấy nó để sử dụng. Vua chúa một thời cũng khá bất ngờ vì vẻ đẹp toả ra từ làn da của các cung phi, hoàng hậu cho đến thị tì làm việc vặt vãnh trong cung”.

  Có một giai thoại được kể lại rằng, mẹ của Vua Bảo Đại là bà Từ Cung sống thọ đến 104 tuổi. Suốt quãng đời ấy của mình bà luôn chu đáo với làn da, thường ra lệnh cho các bậc danh y giỏi thảo dược, y thuật chế tạo ra các bài thuốc làm đẹp da từ hoa cung nữ.

  Cho đến khi lâm chung, người ta vẫn nhìn thấy ở bà một gương mặt hồng hào, da dẻ mềm mại như da thiếu nữ. Những dấu vết tàn nhang, đồi mồi thể hiện vết tích của thời gian không còn. Bà Tìm nhận định:

  “Hoa cung nữ chẳng khác gì bửu bối của những ai muốn làm tuyệt sắc mỹ nhân, có được vẻ đẹp mặn mà để bao đấng quân vương mê đắm. Người ta tôn thờ hoa quý nhưng tiếc một điều là chưa một cuốn sách nào ghi lai cộng năng tuyệt vời của hoa này. Tất cả chỉ là lời đồn đoán qua miệng người đời và lời nhân chứng để lại”.

  Theo thông tin từ ông Bửu Tộ thì cách đây khoảng 4 năm, trường Đại học Nông Lâm Huế đã đến Miên Thẩm Tùng Thiện Vương xin ông hoa “cung nữ” để đưa về trồng và nghiên cứu. Cả bà Tìm và ông Tộ rất vui mừng khi biết được tin này vì họ mong muốn loài hoa quý giá này được lưu giữ.

  Trước đó, đầu tháng 8/2001, trong lần tới thăm Huế, Ngài Đại sứ Nhật Bản đã ghé phủ Hoàng tử, nghe giới thiệu về công dụng đặc biệt của hoa “cung nữ”, loài hoa tưởng như chỉ có ghi chép trong những câu chuyện thâm cung bí sử.

  Ông Bửu Tộ nói đứng trước vườn hoa xanh tốt do một mình ông chăm sóc, Ngài Đại sứ không khỏi thán phục và khuyên ông Tộ nên bảo tồn loài hoa cực quý này. Bởi trước việc người phụ nữ hiện đại ngày nay sử dụng nhiều mỹ phẩm nhưng chưa có loại mỹ phẩm nào ưng ý, có khi lại có tác dụng ngược làm hại da dẻ của mình.

  Công năng tuyệt vời của hoa “cung nữ” sẽ thôi thúc các nhà khoa học, nghiên cứu để tìm ra công thức làm đẹp hữu hiệu cho làn da.