Cách dạy con khi đến nhà người khác (P2)

Trẻ từ 6 đến 10 tuổi

Hãy dạy con những kỹ năng, phép tắc cơ bản để bé có thể tự tin tiếp xúc với người khác (Ảnh: Inmagine)

Về cơ bản, trẻ em ở độ tuổi từ 6 đến 10 cần thiết phải biết các quy tắc sau:

- Nói “Làm ơn”, “Vui lòng”, “Cháu xin phép”, “Cảm ơn”… một cách thành thạo và khéo léo;

- Không tùy tiện vào phòng riêng của người khác nếu không được mời;

- Tuyệt đối không đụng chạm vào đồ vật cá nhân của người khác nếu chưa có sự cho phép của họ (kể cả những thứ như tranh ảnh treo tường, đồ trang trí, tủ trưng bày…);

- Không tùy tiện lấy đồ ăn hay thức uống ở nhà người khác; nếu cảm thấy đói hoặc khát nước, hãy hỏi chủ nhà một cách lịch sự;

- Nếu được thử một món ăn hoặc thức uống nào đó mà bé không thích thì không vùng vẫy hay tỏ ra khó chịu mà hãy vui vẻ nói: “Cháu không dùng được món này, cảm ơn cô/ chú ạ!”.

- Khi ngồi bên bàn ăn thì nhai thật từ tốn, không há miệng quá to khi nhai thức ăn, không nói chuyện, hát, huýt sáo khi đang ngậm thức ăn trong miệng.

- Xin phép chủ nhà trước khi sử dụng điện thoại bàn, máy vi tính hay các vật dụng, thiết bị khác của họ.

- Mỗi gia đình đều có những quy tắc, điều lệ riêng, vì vậy, hãy tôn trọng những thời điểm mà họ cần sự yên tĩnh như: giờ ăn, giờ ngủ.

- Nếu cảm thấy không thoải mái hoặc muốn về nhà thì biết xin phép chủ nhà để được gọi cho bố hoặc mẹ đến đón. Nếu có bố mẹ đi cùng, bé không nên nũng nịu đòi về mà biết yêu cầu bố mẹ một cách lễ phép.

Nếu con bạn là một đứa trẻ ngoan ngoãn nhưng lại khá ngượng ngùng trong việc áp dụng các kỹ năng đã được học, đừng vội trách mắng con mà hãy kiên nhẫn hơn nữa. Có những đứa trẻ mà bạn cần bỏ ra nhiều thời gian hơn. Có rất nhiều quyển sách, nhiều câu chuyện về cách cư xử lịch sự khi làm khách nhà người khác, bạn có thể cùng con đọc những quyển sách này và hỏi xem bé đã rút ra được những bài học gì. Đây là cách học tạo ra nhiều hứng thú và rất hiệu quả đối với trẻ em.

Những điểm chính cần lưu ý:

- Bé cần biết những điều nên làm và không nên làm khi làm khách nhà người khác, và những điều này bạn nên dạy trước cho con chứ đừng đợi đến khi đã vào nhà người khác;

- Kết hợp với chủ nhà ở những gia đình mà con bạn đến làm khách để uốn nắn, nhắc nhở và dạy bảo bé kịp thời.

- Việc ngủ lại qua đêm ở nhà người khác cần có thời gian lâu dài để thích nghi. Đừng ép buộc con đến chơi và ngủ lại nhà người khác khi bé chưa sẵn sàng về mặt tâm lý.

Trẻ từ 11 đến 13 tuổi.

Ở tuổi này, trẻ đã có thể chính thức thể hiện mình là một vị khách tốt và bạn có quyền khắt khe hơn trong việc đòi hỏi cách ứng xử cũng như hình phạt cho các sai phạm của con. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều bài học nữa dành cho các bé ở độ tuổi này.

Đây cũng là giai đoạn mà bé dần lớn lên và sẽ có rất nhiều tình huống xảy ra ngoài dự kiến khi đến chơi nhà người khác. Bản thân những người làm cha mẹ không thể dự đoán trước được các tình huống này và phải luôn theo dõi để nhắc nhở, hướng dẫn con mình. Sau đây là một vài điều mà trẻ ở độ tuổi này phải biết:

- Gõ cửa trước khi vào phòng;

- Luôn hỏi ý kiến khi bước vào bất cứ căn phòng nào ở nhà người khác, có thể hỏi là “Cháu có thể vào được không ạ?”;

- Nếu gặp phải sự cố ngoài mong đợi, chẳng hạn như vô tình làm vỡ một đồ vật gì đó, hãy báo với người lớn càng sớm càng tốt, không giấu giếm chúng trong nỗi sợ hãi và tuyệt đối không đổ lỗi cho người khác;

- Khi rời khỏi bàn ăn, biết lịch sự đề nghị giúp đỡ chủ nhà: tự rửa chén bát của bé hay lau dọn bàn ghế;

- Nếu chưa chắn chắn về những quy tắc của gia đình chủ nhà, đừng ngại hỏi họ để có cách cư xử đúng đắn;

- Tôn trọng giờ ngủ của chủ nhà và tắt đèn khi họ đi ngủ;

- Đối xử tử tế với tất cả các thành viên trong gia đình và cả vật nuôi của họ;

- Khi rời khỏi nhà người khác thì biết nói lời cảm ơn vì họ đã tiếp đón mình.

Nếu con bạn có anh hoặc chị, bé sẽ có nhiều cơ hội học tập các kỹ năng từ anh chị của mình; bé cũng có thể học từ những cuốn sách bổ ích. Học cách cư xử của một vị khách đáng quý là một phần kỹ năng xã hội quan trọng mà con người cần có trong cuộc đời. Nên nhớ, tất cả mọi bài học đều thực hiện từng bước và cần cho trẻ thời gian để áp dụng những gì mình đã học.

Những điểm chính cần lưu ý:

- Hãy trao đổi trước với con về sự riêng tư, sự tôn trọng và những cách cư xử phù hợp;

- Các kỹ năng xã hội con học được bây giờ sẽ theo con khi trưởng thành; thường xuyên cùng con luyện tập, nếu bạn có con lớn, hãy để các bé tham gia vào việc dạy dỗ em mình;

- Kỳ vọng nhưng cũng phải thực tế.