Viêm loét dạ dày, tá tràng ở trẻ em
(Giúp bạn)Viêm loét dạ dày, tá tràng là bệnh rất hiếm gặp ở trẻ em, nên đau bụng ở trẻ thường được chẩn đoán là do rối loạn tiêu hóa hoặc đau bụng giun nhưng thực tế không phải vậy.
Loét dạ dày - tá tràng (DDTT) là bệnh tương đối không thường gặp nhưng có nguy cơ ảnh hưởng tới tính mạng trong các bệnh đường tiêu hóa của trẻ em. Chia sẻ trên Sức khỏe và đời sống, Ths.BS. Nguyễn Phúc Thịnh - Khoa Tiêu Hóa, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM, cho biết: tại phòng nội soi khoa Tiêu Hóa trong 2 năm qua, bệnh DDTT ngày càng nhiều, Điều trị thành công với tỉ lệ ngày càng thấp dù đúng phác đồ.
Đau bụng kéo dài là biểu hiện điển hình
Trong vòng 7 tháng Bệnh viện Nhi Đồng 1 đã phát hiện 56 trường hợp loét DDTT trong 396 trẻ nội soi tiêu hóa. Số bệnh nhân nam mắc bệnh chiếm 85%, nữ 15% với độ tuổi trung bình là 11 tuổi, trẻ nhỏ nhất là 6 tuổi và lớn nhất là 16 tuổi.
Bệnh nhi nhập viện vì xuất huyết tiêu hóa trên chiếm tới 71,7%, trong đó, tiêu phân đen là 45,3% và ói ra máu 26,4%. Triệu chứng thường gặp còn lại là đau bụng kéo dài trên 3 tháng chiếm 26,4%. Đa số các bệnh nhân đều có các tiền sử trước khi được chẩn đoán xác định là đau bụng kéo dài (56,4%) và thiếu máu mạn tính (20,8%) mà chưa được nội soi.
Tỉ lệ phát hiện ra loét DDTT trong tất cả bệnh nhân nội soi tiêu hóa trên là 13,38% (56 trên 396 trường hợp). Tất cả bệnh nhi đều là loét DDTT nguyên phát. ThS. Nguyễn Phúc Thịnh cho biết, đây là một con số có ý nghĩa vì những nghiên cứu khác kéo dài nhiều năm mà số bệnh nhi loét ít hơn.
Năm 2009, tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, trong 9 tháng chỉ có 10 trường loét DDTT trong hơn 200 trường hợp viêm DDTT đã được chẩn đoán qua nội soi. Điều này có thể do kỹ thuật nội soi ở trẻ em ngày càng tiến bộ, an toàn hơn và chỉ định nội soi ngày càng rộng rãi, số lượng nội soi ngày càng nhiều.
Trong khi đó, nghiên cứu ở Đài Loan của Shu Ching Hang kéo dài trong 9 năm từ 1999 - 2008 chỉ có 67 trường hợp loét DDTT trong 1234 trường hợp nội soi trong đó chỉ có 32 (47,7%) loét DDTT nguyên phát do Helicobacter pylori.
Bệnh không thường gặp nhưng nguy hiểmTheo BS. Nguyễn Phúc Thịnh, có khoảng 15% các bệnh nhi đã được điều trị tiệt trừ Helicobacter pylori ít nhất 1 lần cách thời điểm nội soi lần này cách đây hơn 1 năm. Đây là số bệnh nhi cần theo dõi vì thật sự chưa biết bệnh nhi đã điều trị đã lành tái phát hay điều trị thất bại mà không được theo dõi.
Có 2 trường hợp (3,8%) có tiền căn gia đình trực hệ bị ung thư dạ dày trước khi loét DDTT. Có 2 trường hợp sốc mất máu do xuất huyết tiêu hóa mức độ nặng, chiếm 3,8% trong 4 trường hợp thiếu máu mức độ nặng phải nhập viện cấp cứu.
Biến chứng của loét DDTT có thể dẫn đến sốc mất máu, thiếu máu rất nặng, thậm chí tử vong nếu không điều trị kịp thời. Đại đa số các trường hợp được truyền dưới 10ml/kg hồng cầu lắng (49,1%), có hơn 20% các trường hợp phải truyền hơn 10 ml/kg hồng cầu lắng trước nội soi. Điều này cho thấy, loét DDTT không phải là bệnh thường gặp nhưng nguy hiểm bởi có thể ảnh hưởng đến tính mạng của trẻ.
Bệnh dễ bị bỏ qua
Theo Người lao động, nhờ kỹ thuật nội soi tiêu hóa tiến bộ, đặc biệt nội soi có gây mê, nên việc chẩn đoán viêm loét dạ dày, tá tràng không còn khó khăn nữa. Cơn đau có thể dữ dội, lăn lộn, dễ nhầm với giun chui ống mật. Một số bé chỉ đau bụng trước và sau ăn, không ợ hơi, ợ chua như người lớn, nên có thể nhầm với rối loạn tiêu hóa.
Một số trường hợp biểu hiện viêm loét dạ dày, tá tràng ở trẻ thường là ăn uống khó tiêu, đau bụng vùng trên rốn. Các triệu chứng có thể tăng lên khi ăn thức ăn, đồ uống kích thích niêm mạc dạ dày như tỏi, ớt, chuối. Cũng có trường hợp biểu hiện có thể rất rõ là nôn ra máu, đi cầu phân đen như bã cà phê hoặc tiêu máu tươi, nhưng đôi khi gia đình không phát hiện được. Các biểu hiện da xanh xao, ăn uống kém, gầy sút, mất tập trung, căng thẳng cũng thường gặp ở trẻ.
Nhiều bậc phụ huynh sợ nội soi vì sẽ làm con mình đau đớn. Thực tế không phải vậy, trẻ sẽ được soi bằng ống soi mềm, nhỏ và sẽ được gây mê nên hoàn toàn không đau đớn. Có thể sử dụng phương pháp kiểm tra HP qua hơi thở để tìm nguyên nhân. Nếu trẻ có dấu hiệu đau bụng kéo dài hoặc đau bụng dữ dội phải đi khám ngay để tránh các biến chứng nguy hiểm. Nên kiểm tra khả năng bé bị nhiễm vi trùng HP dạ dày.
Linh Chi
Theo GDVN