Có nên nâng cấp lên Windows 8.1 không?

Nếu bạn chưa cài Windows 8.1, có lẽ là bởi bạn vẫn đang phân vân liệu có nên hay không. Câu trả lời dành cho bạn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố: cấu hình phần cứng PC, phiên bản Windows bạn đang dùng hiện tại, bạn cần những tính năng gì và cả những rủi ro nữa. Quyết định khó khăn nhất có lẽ thuộc về người dùng XP, nhưng mặt khác cũng không hề dễ dàng thậm chí đối với cả những người sử dụng Windows 8.

Dưới đây là những điều mà bạn cần lưu ý nếu đang có ý định nâng cấp lên Windows 8.1 bản chính thức. Bài viết sẽ đưa ra lời khuyên lần lượt dành cho người dùng XP, Vista, Windows 7, Windows 8 và Windows 8.1 Consumer Preview.

Windows XP: Nâng cấp lên 8.1 liệu có hợp lý?

Một phần ba các máy PC trên thế giới vẫn đang sử dụng Windows XP. Cách đây 6 tháng, Microsoft tuyên bố sẽ chấm dứt hỗ trợ đối với XP, tức là hãng sẽ ngừng cung cấp các bản vá bảo mật và sửa lỗi nhỏ. Theo lời ông Stephen Rose, trưởng bộ phận marketing và lãnh đạo cộng đồng nhánh Windows của Microsoft, thì "Nói tóm lại, các máy PC chạy Windows XP sẽ trở nên rất yếu ớt trước các mối nguy bảo mật".

Vừa mới được ra mắt vào tuần trước, Windows 8.1 "trẻ" hơn XP tới 4 thế hệ và tất nhiên được bảo vệ kĩ càng, tinh vi hơn so với phiên bản đàn anh ra mắt vào năm 2001. Có những tính năng bảo mật lần đầu tiên được giới thiệu trên 8.1: công nghệ giám sát hành vi kết nối mạng trong phần mềm chống virus Defender được tích hợp sẵn, công nghệ mã hóa thiết bị dựa trên BitLocker ở tất cả các phiên bản của Windows, và công nghệ bảo mật bằng vân tay. Microsoft cũng đã chỉnh sửa lại hệ điều hành để kiểm tra hoạt động của Internet Explorer ActiveX cũng như các phần mở rộng nhị phân khác trước khi khởi động.

Vậy nếu bạn có ý định nâng cấp hệ điều hành Windows lên một phiên bản mới hơn, tại sao không phải là Windows 8.1? Vấn đề là bản thân Microsoft cũng khuyên bạn không nên làm vậy nếu PC vẫn đang chạy XP hay Vista. Nếu bạn quyết tâm nâng cấp bằng được, Microsoft khuyến cáo bạn nên mua đĩa cài DVD, thay vì mua trực tuyến và tải về từ máy chủ của hãng.

Dữ liệu, cài đặt và các chương trình từ XP và Vista sẽ không được giữ lại sau khi cài đặt Windows 8.1, theo Brandon LeBlanc, giám đốc truyền thông của Microsoft. "Khách hàng sẽ phải sao lưu dữ liệu và cài đặt của họ, cài Windows mới rồi cài đặt lại từ đầu các dữ liệu, cài đặt và phần mềm trước đây".

Hơn nữa, không được ưu ái như người dùng Windows 8, vốn được phép nâng cấp miễn phí, người dùng XP, Vista và Windows 7 phải trả 120 USD (khoảng 2,5 triệu đồng) để tải về Windows 8.1 (hoặc 200 USD, tương đương với hơn 4 triệu đồng với phiên bản Pro) nếu muốn nâng cấp trực tiếp lên Windows 8.1. Lưu ý rằng mức giá trên là mức giá gốc của Microsoft tại thị trường Mỹ. Tại thị trường Việt Nam, mức giá này có thể không chênh lệch nhiều.

Sở dĩ Microsoft đưa ra những khuyến cáo như vậy là bởi sự khác biệt quá lớn giữa cấu hình đề nghị dành cho XP và 8.1. Yêu cầu hệ thống tối thiểu đối với XP là vi xử lý Pentium 233 MHz, RAM 64MB và 1,5GB ổ cứng trống.

Trong khi đó, Windows 8.1 yêu cầu vi xử lý 1GHz (hỗ trợ PAE, NX và SSE1) và RAM 1GB. Các yêu cầu khác bao gồm 16GB bộ nhớ lưu trữ với phiên bản 32bit và 20GB đối với 64bit.

"Nếu bạn cài đặt Windows 8.1 lên máy đang chạy XP, có thể nó sẽ chạy được, có thể không", Wes Miller, một nhà phân tích của hãng Directions chuyên nghiên cứu Microsoft cho biết.

Mặc dù vậy, vẫn có nhiều người dùng XP cập nhật thành công lên Windows 8. "Nếu bạn nâng cấp lên Windows 8 mà không gặp vấn đề gì, chẳng có lý do gì có thể khiến bạn không thể nâng cấp lên Windows 8.1", Miller khẳng định. "Tuy nhiên, không có gì đảm bảo chắc chắn cho bạn cả".

Yêu cầu cấu hình phần cứng của Windows 8 và 8.1 gần như giống hệt Windows 7. Tuy nhiên, ai cũng biết Microsoft thường cố tình khiến máy tính của bạn trở nên lỗi thời nhằm mục đích giúp ngành PC bán được nhiều máy mới hơn.

Mặt khác, có nhiều phần mềm XP bạn sẽ không thể sử dụng trên 8.1. Ví dụ, Windows 8.1 chỉ hỗ trợ các phiên bản Basic và Standard 11 của Office 2003 chứ không hỗ trợ phiên bản Professional. Ngoài ra, Windows 8.1 cũng hỗ trợ người dùng cài đặt riêng lẻ (standalone) Outlook 2003, còn các phiên bản chạy riêng lẻ của Word, Excel và FrontPage 2003 thì không.

Vista thì sao?

Nếu bạn là người dùng Vista, bạn có thể yên tâm hơn nhiều nếu xét về mức độ bảo mật so với XP. Trong phiên bản Vista, Microsoft đã giới thiệu một vài tính năng bảo mật mới, ví dụ như User Account Control (UAC) để chặn các phần mềm âm thầm sư dụng quyền admin và không báo cho người dùng biết.

Một tin còn đáng mừng hơn nữa, là Microsoft sẽ tiếp tục tung ra các bản vá bảo mật và hotfix dành cho Vista cho đến tận ngày 11/4/2017 – gần 4 năm nữa.

Nhưng nếu bạn đã quá chán ghét giao diện lỗi thời và rối rắm của Vista thì sao? Việc nâng cấp từ PC chạy Vista lên Windows 8.1 khả thi hơn nhiều so với từ XP.

Yêu cầu hệ thống tối thiểu so với Vssta cao hơn nhiều so với đàn anh: đối với phiên bản Home Basic là vi xử lý 800MHz 32bit hoặc 800MHz 64bit, RAM 12MB và ổ cứng 20GB với 15GB còn trống. Còn với các phiên bản khác, PC của bạn phải sử dụng vi xử lý 1GHz 32bit hoặc 1GHz 64 bit, RAM 1GB, ổ cứng 40GB với 15GB còn trống trở lên.

Tất nhiên, bạn có thể nâng cấp phần cứng PC chạy XP/Vista của mình để có dung lượng lưu trữ, dung lượng bộ nhớ RAM lớn hơn.

Có nên nâng cấp từ Windows 7?

Đối với người dùng Windows 7, quyết định phần lớn phụ thuộc vào việc họ có chấp nhận giao diện Modern UI mới của Microsoft và các ứng dụng Windows Store hay không.

Nhìn từ góc độ bảo mật, Microsoft sẽ còn tiếp tục hỗ trợ Windows 7 cho đến tận ngày 14/1/2020.

Không giống như Windows 8 và Windows 8.1, Windows 7 không được trang bị sẵn phần mềm chống virus Defender của Microsoft. Dù vậy, có rất nhiều chương trình tương tự khác như McAfee, Symantec và Kaspersky hỗ trợ tới tận Windows XP.

Tuy nhiên, nếu bạn thực sự thích giao diện Modern của Microsoft và không ngần ngại trả từ 2,5 tới 4 triệu đồng, bạn có thể cài Windows 8.1 chạy song song với Windows 7. Điều này có thể giúp bạn vẫn sử dụng Windows 7 một cách hoàn toàn bình thường, đồng thời tìm hiểu thêm về Windows 8.1 cũng như các vấn đề có thể gặp phải, như driver và phần mềm không tương thích.

Từ Windows 8?

Về mặt lý thuyết, chẳng có lý do gì để bạn không cập nhật lên phiên bản mới nếu bạn đang hài lòng với Windows 8, đặc biệt nếu bạn sở hữu một chiếc PC màn hình cảm ứng. Hơn nữa, quá trình nâng cấp lại chẳng tốn một đồng nào.

Có rất nhiều tính năng mới mà bạn sẽ thích ở Windows 8.1. Có thể kể đến phím Start quen thuộc, khởi động thẳng vào desktop, đặt hình nền cho màn hình Start giống như desktop, Internet Explorer 11, trình tìm kiếm tốt hơn, v.v.

Tuy nhiên, thực tế là có một số người dùng gặp vấn đề khi cài đặt Windows 8.1 khi được hệ thống thông báo về một vài lỗi nào đó. Sau đó, hệ thống sẽ tự động quay lại phiên bản Windows 8. Thậm chí một số người dùng còn không thể tải trọn bộ cài đặt cũng vì lỗi phát sinh.

Tất nhiên, với đa số người dùng, quá trình download diễn ra rất suôn sẻ. Nếu bạn nằm trong số những người không may gặp phải lỗi khi tải về Windows 8.1, hãy tìm giải pháp trên mạng Internet. Rất có thể bạn sẽ thành công sau khi tham khảo những người dùng khác.

Nâng cấp từ Windows 8.1 Preview

Mọi chuyện trở nên rắc rối hơn đối với những người đang sử dụng bản Consumer Preview.

Thông báo chính thức từ Microsoft cho biết người dùng Windows 8.1 Preview sẽ phải cài lại các ứng dụng của mình khi chuyển lên bản Windows 8.1 đầy đủ. Trong khi đó, những ai nâng cấp trực tiếp từ Windows 8 lên không gặp phải nỗi phiền này.

Dù sao người dùng Windows 8.1 cũng không có nhiều lựa chọn hơn là buộc phải nâng cấp lên bản đầy đủ trước thời hạn, trừ khi họ muốn quay lại các phiên bản Windows cũ hơn.

"Bạn phải cài Windows 8.1 hoặc Windows RT 8.1 trước tháng 1/2014, khi bản quyền của phiên bản Preview hết hạn. Nếu bạn đang sử dụng bản Preview, bạn nên cập nhật lên phiên bản đầy đủ sớm nhất có thể để tránh việc sử dụng PC bị gián đoạn", theo thông tin đăng trên trang hỗ trợ khách hàng của Microsoft.

Nếu bạn cài bản Preview từ Windows Store, hoặc cài thông qua file ISO, bạn có thể tải về bản cập nhật miễn phí từ Windows Store. Bằng cách này, bạn sẽ giữ lại được các dữ liệu cá nhân của mình, trừ các ứng dụng. Dù vậy, hệ điều hành sẽ không kích hoạt cho đến khi bạn mua bản quyền Windows 8.1 và key. Bạn có thể làm theo hướng dẫn kích hoạt của hệ thống, hoặc mua DVD của Windows 8.1 Pro.

Bạn có thể tham khảo thêm cách cập nhật lên Windows 8.1. Nhìn chung, quá trình cài đặt lên Windows 8.1 là khá đơn giản và ổn định so với các phiên bản Windows trước. Do đó, bạn chỉ cần cân nhắc xem Windows 8.1 có thực sự là phiên bản bạn cần hay không mà thôi.