Em muốn hỏi về bệnh buồng trứng đa nang và cách điều trị, điều trị ở đâu là tốt nhất??

Buồng trứng đa nang còn gọi là hội chứng Stein-Leventhal, là một rối lọan nội tiết, chiếm tỉ lệ 10% phụ nữ, bệnh xảy ra ở mọi chủng tộc, màu da, thường gặp nhất ở phụ nữ lứa tuổi sinh đẻ, và là nguyên nhân gây vô sinh. Đặc điểm chính là giảm sự điều hòa phóng noãn và tăng bài tiết và tác dụng của androgen. Triệu chứng và độ nặng của bệnh thay đổi tùy phụ nữ. Nguyên nhân gây buồng trứng đa nang vẫn chưa rõ. Đề kháng insuline, tiểu đường và béo phì thường có liên quan chặt chẽ với hội chứng buồng trứng đa nang. TRIỆU CHỨNG Triệu chứng thường gặp của hội chứng Buồng Trứng đa nang gồm: • Kinh thưa, vô kinh-kinh nguyệt không đều, có những giai đọan vô kinh • Vô sinh, do không phóng nõan . • Androgen trong máu tăng cao, đặc biệt là testosterone, androstenedione, và dehydroepiandrosterone, gây mọc râu và nam hóa. • Béo phì trung tâm-“dạng quả táo” • Giao hợp đau • Rụng lông, hói đầu • Mụn, da nhờn, tăng tiết bả • Đề kháng insuline • Mụt thịt dư da • Đau vùng chậu • Khó thở khi ngủ Một số triệu chứng của cường aldosterone như mụn, tăng tiết bả thường gặp ở nữ trẻ và thường kết hợp với kinh nguyệt không đều. Triệu chứng này thường thóang qua chỉ ảnh hưởng đến sự không trưởng thành của trục hạ đồi -tuyến yên- buồng trứng trong những năm đầu khi có kinh. Những triệu chứng là: • Buồng trứng có nhiều nang nhỏ( có thể trên 10 nang). Siêu âm giúp phát hiện. • Buồng trứng lớn hơn bình thường từ 1,5-3 lần. • Nội soi ổ bụng thấy buồng trứng dầy, nhẵn bóng. • Tỉ số LH/FSH>1,1 xét nghiệm vào ngày thứ 3 của chu kỳ kinh • Tăng testosterone • Globuline gắn Hormone sinh dục giảm • Tăng insuline máu NGUY CƠ Phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang mắc các nguy cơ sau: • Tăng sản nội mạc tử cung, và dễ bị ung thư nội mạc tử cung, do tế bào nội mạc tử cung bị kích thích liên tục bởi estrogen và do giam progresterone • Tiểu đường type II, đề kháng insuline • Tăng huyết áp • Rối loạn chuyển hóa lipid • Bệnh tim mạch • Tăng cân • Sảy thai CHẨN ĐOÁN Dựa vào siêu âm vùng chậu Tiêu chuẩn đánh giá: -Bệnh sử, chu kỳ kinh nguyệt -Siêu âm phát hiện u nang -Định lượng testosterone trong máu, androgen tự do Tiêu chuẩn về nguy cơ phối hợp -Đường huyết lúc đói -Thử nghiệm dung nạp đường huyết 2 giờ sau ăn ở những bệnh nhân có nguy cơ (béo phì, tiền sử gia đình, tiểu đường thai kỳ), có bất dung nạp glucose 15-30% phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang. Có khoảng 65-68% bệnh nhân mắc hội chứng này bị bệnh tiểu đường. Đề kháng insuline có thể gặp ở người có cân nặng bình thường và quá cân. CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT Những nguyên nhân khác có thể gây ra triệu chứng kinh nguyệt không đều, rậm lông như : tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh, hội chứng Cushing, tăng tiết prolactine/máu, và những rối lọan khác của tuyến yên hay tuyến thượng thận. SINH LÝ BỆNH Hội chứng buồng trứng đa nang xảy ra khi buồng trứng bị kích thích sản xuất quá mức hormone sinh dục nam (androgen), đặc biệt là testosterone. Trứng phát triển và trưởng thành nhưng không phóng noãn được, do bất thường lượng hormone trong máu. Bệnh này lần đầu tiên được các bác sĩ Stein và Leventhal mô tả năm 1935, và từ đó nó được gọi là hội chứng Stein-Leventhal. Bệnh này có nhiều triệu chứng phứ tạp, nhưng không xác định được nguyên nhân. Tuy nhiên, nghiên cứu ngày nay nghi ngờ rằng sự đề kháng insuline có thể là nguyên nhân gây ra.. Hội chứng buồng trứng đa nang có lẽ liên quan đến yếu tố di truyền, tuy nhiên cần phải nghiên cứu thêm nữa về khả năng này. Không có gen đặc biệt nào được qui kết. Mặc dù một số gen có thể góp phần gây ra hội chứng buồng trứng đa nang. Đa số bệnh nhân bị hội chứng buồng trứng đa nang có đề kháng insuline.Sự gia tăng mức insulin trong máu góp phần cho thấy những bất thường ở trục hạ đồi- tuyến yên-buồng trứng gây ra hội chứng buồng trứng đa nang. Đặc biệt, tăng insuline/máu làm tăng GnRH,LH hơn FSH, tăng sản xuất androgen từ buồng trứng, giảm sự trưởng thành của nang trứng, và giảm gắn SHBG; tất cả những bước này gây ra hội chứng buồng trứng đa nang. Sự đề kháng insuline là một chỉ điểm thường gặp của cả cân nặng bình thường và quá cân ở những bệnh nhân bị hội chứng buồng trứng đa nang ĐIỀU TRỊ Điều trị nhằm 3 mục đích: • Điều trị vô sinh • Điều trị rậm lông hoặc mụn • Điều hòa kinh nguyệt, phòng ngừa tăng sản nội mạc tử cung và ung thư nội mạc tử cung. Điều trị vô sinh Clomiphen citrate và metformine là điều trị chính được sử dụng trong điều trị vô sinh Điều trị rậm lông và mụn Dùng Cyproterone acetate là một thuốc kháng androgen, nó ức chế tác dụng của hormone nam, làm giảm mụn. Spironolactone cũng giúp ích trong kháng androgen, và metformine cũg có thể cải thiện. Eflornithine là một lọai thuốc thoa tại chỗ (Vaniqa), có tác dụng trực tiếp lên nang lông , ức chế phát triển nang lông. Thuốc thường thoa ở mặt Điều trị rối lọan kinh nguyệt Nếu như tình trạng sinh đẻ không phải là mục tiêu đầu tiên, lúc đó điều hòa kinh nguyệt có thể dùng thuốc ngừa thai uống., rút ngắn chu kỳ kinh nguyệt còn 28 ngày. Để điều trị bệnh này, bạn phải đến bệnh viện chuyên khoa phụ sản.
BS.ĐÀO CHUM