Chữa ngộ độc thức ăn từ cây sơn từ cô

Hình dáng cây

Sơn từ cô là cây sống lâu năm với thân rễ hình trứng dài l,5cm, rộng l,3cm mang nhiều rễ nhỏ, với những lá hình mác dài 2-3,5cm, màu xanh lục với gân chạy song song. Hoa, quả chưa rõ. Chủ yếu loài cây này đều nhập từ Trung Quốc về, theo sự điều tra của một số tác giả Trung Quốc đến tại vùng Tây Nam Trung Quốc là nơi cây này được khai thác thì thấy nó thuộc nhiều loài có hình dáng bên ngoài giống nhau, lại vì chưa thu được mẫu vật có hoa quả nên chỉ tạm xác định là Pleione sp. 

Phân bố

Đây là một vị thuốc hoàn toàn còn phải nhập của Trung Quốc. Ngay tại đây cũng thu mua tại Quý Châu và Tứ Xuyên, nhưng tại nơi thu mua ít dùng, mà chỉ đưa bán đi nơi khác dùng nhiều hơn.

Chữa ngộ độc thức ăn từ cây sơn từ cô

Thu hái vào tháng 4, trừ bỏ thân và vẩy lá, rễ con, rửa sạch đất cát, đồ cho chín tới giữa củ rồi phơi hay sấy khô. Vị thuốc hình cầu hay hình thay đổi, dài 1,5 -2,5cm, đường kính 1,5 - 2cm, mặt ngoài vàng trắng hay nâu nhạt, trên mặt còn lá vẩy hay đã tróc hết, cứng, khó bẻ, vết cắt màu vàng trắng, hơi trong trong, không mùi vị nhạt.

Tính vị 

Theo tài liệu cổ, sơn từ cô có vị ngọt, hơi cay, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, tiêu thũng, thường dùng chữa ung thũng, đinh độc, loa lịch, rắn và sâu bọ cắn. Chỉ thấy dùng theo kinh nghiệm cổ với liều 3 đến 6g uống, dùng ngoài không kể liều lượng.

Bài thuốc chữa bệnh từ cây sơn từ cô

- Tử kim đỉnh chữa ngộ độc thức ăn

Sơn từ cô 80g, đại kích 60g, ngũ hội tử 40g, thiên kim tử sương 40g, chu sa 16g, sạ hương 12g, minh hùng hoàng 8g. Chế thành thuốc đỉnh hay thuốc viên, mỗi đỉnh hay viên 2 đến 4g. Mỗi lần dùng 1 đến 2g, ngày uống 1 đến 2 lần, dùng nước nóng chiêu uống. Đơn thuốc này nếu chế thành đỉnh mang tên Tử kim đĩnh hay Thái ất tử kim đĩnh, dùng để chữa ngộ độc thức ăn, nôn hay đi ỉa.

- Có tác dụng giải độc, thanh hỏa, chữa cổ họng sưng đau, ho nhiệt mất tiếng

Ngày dùng 6-12g dạng thuốc sắc. Dùng ngoài giã nát đắp lên nơi viêm tấy đau sưng, không kể liều lượng.