Đàn ông và bệnh “vùng cấm”

Bảo vệ “đạn dược”

Trong quá trình phát triển của bào thai, thoạt đầu tinh hoàn nằm trong ổ bụng, sau đó mới từ từ “du lịch” ra ngoài và định cư vĩnh viễn trong “túi càn khôn”. Trong cuộc hành quân xuống “túi càn khôn”, nó “rinh” theo mạch máu nuôi dưỡng và các “nhân vật” có liên quan. Chính quá trình di chuyển của “hai viên” đã đem lại cho chủ nhân khá nhiều tật bẩm sinh: tinh hoàn lạc chỗ, tinh hoàn ẩn, tràn dịch tinh mạc (dái nước), thoát vị bẹn (sa ruột)…

Những người mẹ trẻ, ít kinh nghiệm về “súng ống, đạn dược” khó lòng phát hiện bệnh. Do đó, để bảo vệ con trai, cần lưu ý cái “túi càn khôn”. Nếu thấy túi không cân đối, bên chặt bên vơi, tức là một bên tinh hoàn đã “rong chơi” đâu đó. Túi bên to, bên nhỏ cũng có thể bên to bị bệnh như: thoát vị bẹn, tràn dịch tinh mạc… Còn túi rỗng không tức là tinh hoàn vẫn chưa chịu ra ở riêng.

TS Nguyễn Thành Như - chuyên gia về Nam học cho biết: “Cư ngụ bất hợp pháp” lâu ngày sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển kích cỡ tinh hoàn. Chưa kể, các tinh hoàn thường đi lạc trong ổ bụng, nơi này nhiệt độ cao nên ảnh hưởng quá trình sản xuất tinh binh. Càng phát hiện trễ, khả năng duy trì nòi giống càng bị đe dọa. Trường hợp cấp cứu: bé khóc lóc, oằn oại, “túi càn khôn” sưng đỏ, nên đưa ngay đến bệnh viện vì có thể đã bị xoắn tinh hoàn (thường xuất hiện ở tuổi nhi đồng). Tinh hoàn khi bị xoắn, mạch máu nuôi không được cung cấp dưỡng chất nên dễ bị hoại tử. Xử trí chậm có thể phải cắt bỏ một “hòn ngọc”, mất một nhà máy sản xuất, lượng tinh binh sẽ sụt giảm quân số, khó lòng đậu thai. Ngoài ra, nên chích ngừa quai bị cho bé để phòng biến chứng viêm tinh hoàn, một trong những nguyên nhân gây vô sinh khi trưởng thành. Bên cạnh đó, muốn “súng” có “đạn dược” ngon lành, bắn đâu trúng đó, cần bảo đảm nhiệt độ cho “túi càn khôn” luôn dưới 370C. Vì thế, mặc quần chật, để máy vi tính xách tay trên đùi, tắm nước nóng, xông hơi, ngồi lâu… cũng có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất tinh trùng”.

Giữ gìn “súng ống”

Có nhiều nguyên nhân gây ung thư “súng ống” ở đàn ông, trong đó có hẹp bao quy đầu nhưng không được chữa trị đến nơi đến chốn. Tuy nhiên, TS Nguyễn Thành Như cho biết: “Có nhiều nơi, nhân viên y tế cố gắng nong bao quy đầu bằng cách dùng que bông hay kềm inox y tế, rồi dùng tay cố gắng kéo cho bằng được bao quy đầu xuống khỏi rãnh quy đầu. Sau đó, hướng dẫn cha mẹ bé mỗi ngày nong tiếp khi tắm bé. Điều này sai. Động tác này gây sang chấn tâm lý không nhỏ cho các bé. Ngoài ra, có thể làm trầy xước mặt trong bao quy đầu và mặt ngoài của quy đầu, làm chảy máu, từ đó tạo thành sẹo, biến một dính bao quy đầu sinh lý (tự hết khi bé lớn thêm) thành một tình trạng hẹp bao quy đầu thật sự. Cuối cùng, sự kích thích có thể là tiền đề dẫn đến thủ dâm. Nếu bé trên năm-sáu tuổi mà bao quy đầu vẫn chưa tách được, thì có thể bôi một lớp kem mỏng corticosteroid như kem 0,1% triamcinolone lên mặt trong bao quy đầu hai-ba lần mỗi ngày, trong bốn-sáu tuần, có thể giúp bao quy đầu tuột xuống được. 70% - 80% trường hợp dùng thuốc này có hiệu quả. Nếu dùng thuốc này không hiệu quả, mỗi khi đi tiểu bao quy đầu phồng to như bong bóng, thì nên đưa bé đi cắt bao quy đầu”.

Tuyến tiền liệt (TTL) là một khối nhỏ nằm ngay dưới bàng quang và ôm lấy đường dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài cơ thể (niệu đạo). Tuy nhỏ nhưng tuyến này gây nhiều phiền phức cho quý ông vì sinh nhiều bệnh: phình to TTL, ung thư TTL… Nguy cơ mắc bệnh tỷ lệ thuận với tuổi. Ước tính có khoảng 40% đàn ông trên 50 tuổi và 75% đàn ông ở tuổi 70 có triệu chứng ở đường tiểu do TTL phình to. Khi đi tiểu, bàng quang sẽ ép để tống xuất nước tiểu, nhưng nếu TTL to sẽ chèn ép khiến cho bàng quang khó lòng co bóp, vì thế tia bắn ra sẽ không vẽ được nửa hình cầu hoàn hảo, người bị phình TLT tia vẽ không trọn vẹn, tia không mạnh và… có thể ướt dép! Như vậy, khi các anh không tia trúng mục tiêu nhiều lần trong ngày, cần trích thời gian đi tầm soát bệnh TLT.