Những nhóm thuốc điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính

Những điều cần biết về bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính

Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD, COAD hay COLD) là một dạng bệnh lý tắc nghẽn thông khí phổi được định tính là sự suy giảm thông khí mạn tính. Nó thường diễn tiến xấu dần theo thời gian. Các triệu chứng chính bao gồm khó thở, ho và sinh đờm. Đa số bệnh nhân viêm phế quản mạn tính có COPD.

Hút thuốc là nguyên nhân thường gặp nhất của COPD, với một số yếu tố khác như ô nhiễm không khí hay di truyền đóng vai trò nhỏ hơn. Ở các nước đang phát triển, một trong những nguồn ô nhiễm không khí là khói từ việc đốt lửa nấu ăn hay sưởi ấm dẫn thoát kém.

Tiếp xúc lâu dài với những kích thích tố kể trên sẽ gây phản ứng viêm tại phổi dẫn đến kết quá là sự co hẹp các đường dẫn khí nhỏ và sự phá hủy mô phổi, gọi là khí phế thũng. Chẩn đoán dựa vào sự giảm khả năng thông khí, được đo bằng các bài kiểm tra thăm dò chức năng hô hấp. Trái ngược với hen suyễn, sự giảm thông khí của COPD không cải thiện đáng kể với chỉ định dược phẩm.

COPD có thể được ngăn người bằng việc hạn chế tiếp xúc với các nguyên nhân đã biết, bao gồm các cố gắng giảm tần suất hút thuốc và tăng chất lượng không khí môi trường trong và ngoài nhà.

Chỉ định COPD bao gồm: cai hút thuốc, chủng ngừa, phục hồi chức năng, hít thường xuyên các thuốc giãn phế quản và các steroid. Một số trường hợp có thể cải thiện bằng trị liệu oxy dài hạn hay ghép phổi. Ở những bệnh nhân có các đợt kịch phát cấp tính, tăng liều điệu trị hay nhập viện có thể cần thiết.

Thuốc điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính

Báo Sức khỏe và Đời sống cho hay, sau đây là một số thuốc thường được sử dụng trong điều trị bệnh COPD, có tác dụng làm chậm quá trình tiến triển bệnh và giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.

Nhóm thuốc chủ vận ß2: kích thích thụ thể ß2 trên cơ trơn phế quản, giúp cho thông khí dễ dàng, hồi phục hô hấp. Nhóm thuốc này thường được sử dụng ở dạng thuốc thuốc xịt, giúp làm giảm các cơn khó thở xảy ra đột ngột và được chia làm 2 nhóm:

- Nhóm tác động ngắn hạn: gồm có salbutamol, terbutalin…

- Nhóm tác động dài hạn: gồm có salmeterol, formoterol…Tác dụng phụ gồm có run cơ, vọp bẻ, nhức đầu, buồn nôn và tim đập nhanh…

Nhóm thuốc kháng cholinergic: tác động bằng cách ức chế acetylcholine gây giãn phế quản và giảm tiết dịch nhầy.

Nhóm thuốc này thường được sử dụng ở dạng thuốc xịt, thay thế cho những bệnh nhân bị tác dụng phụ với thuốc chủ vận ß2 và được chia làm 2 nhóm:

- Nhóm tác động ngắn hạn như: ipratropium.

- Nhóm tác động dài hạn như: tiotropium.

Nhóm thuốc corticosteroid (prednisolon, fluticason, budesonid, beclomethason…): tác động kháng viêm lên đường hô hấp giúp phế quản không còn bị hẹp do viêm nhiễm và giảm sự tổn thương ở phổi.

Nhóm thuốc này thường được sử dụng ở dạng thuốc xịt hay thuốc viên.

Cần lưu ý: không sử dụng nhóm thuốc corticosteroid với người có tiền sử viêm loét dạ dày, cao huyết áp, đái tháo đường…

Nhóm thuốc cromone (cromolyn natri, nedocromil natri…) thường được sử dụng ở dạng thuốc xịt. Các thuốc này ngăn cản sự phóng thích các chất trung gian hóa học như histamin, serotonin… gây ra các phản ứng viêm và dị ứng đường hô hấp.

Cần lưu ý: không sử dụng nhóm thuốc này cho phụ nữ có thai trong 3 tháng đầu.

Khi sử dụng dạng thuốc xịt, người bệnh phải dùng thuốc đều đặn và đúng số nhát xịt mà bác sĩ chỉ định. Không nên tự ý tăng giảm liều hay đột ngột ngưng thuốc.

Theophyllin: là một hoạt chất thuộc nhóm xanthin có tác dụng giãn phế quản, giúp làm giảm các triệu chứng khó thở, khò khè… ở người mắc bệnh COPD.

Theophyllin thường được trình bày ở dạng thuốc viên với hàm lượng 100mg.

Thuốc kháng sinh: chỉ sử dụng khi có biểu hiện bội nhiễm ở người mắc bệnh COPD:

- Tình trạng khó thở gia tăng.

- Màu sắc của đờm thay đổi.

- Lượng đờm khạc nhiều.

Các thuốc kháng sinh nhóm Beta-lactamin (amoxicillin, cefuroxim, cefotaxim…), Macrolid (erythromycin, clarithromycin, azithromycin…), Quinolon (offloxacin, ciprofloxacin…) thường được ưu tiên chọn lựa trong điều trị bệnh COPD.

Thuốc điều trị bệnh COPD là những thuốc kê đơn, phải được sự chỉ định của thầy thuốc. Người bệnh cần tuân theo chặt chẽ các chỉ định sử dụng, để mang lại hiệu quả cao trong điều trị và hạn chế các tác dụng phụ xảy ra.

Ngoài việc điều trị bằng thuốc, người bệnh nên sống điều độ trong môi trường thông thoáng, hạn chế hút thuốc (tốt nhất là bỏ thói quen hút thuốc), chế độ dinh dưỡng tốt, tăng cường luyện tập thể dục… Chính sự thay đổi lối sống sẽ mang lại tác dụng tích cực, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Thùy Linh

Nên đọc

Nguyên tắc phòng và điều trị viêm phổi mùa xuân

Khi nào thực hiện phẫu thuật cắt bỏ phổi?

Biến chứng và tiên lượng sau phẫu thuật cắt bỏ phổi

Viêm phổi mắc phải ở cộng đồng và cách điều trị

Theo GDVN