Những sai lầm khi sử dụng thuốc kê đơn
(Giúp bạn)Nhiều người mua thuốc mà không kiểm tra nhãn và đối chiếu với toa bác sĩ cho, kết hợp thuốc với thực phẩm hoặc đồ uống sai cách.
Vnexpress cho biết, theo Cơ quản Quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ, sai lầm trong sử dụng và bảo quản thuốc khiến ít nhất một người chết mỗi ngày và làm tổn thương 1,3 triệu người mỗi năm.
Những sai lầm phổ biến nên tránh khi dùng thuốc kê đơn
Coi trọng thuốc biệt dược hơn thuốc gốc
Thuốc biệt dược (brand name) có nghĩa là tên thương mại. Trong điều trị vai trò của biệt dược đầu tiên rất quan trọng vì tất cả các dữ liệu về hiệu quả và an toàn sử dụng trên người, nghiên cứu trên động vật,... đều từ biệt dược đầu tiên.
Thuốc biệt dược đầu tiên này được gọi là thuốc biệt dược gốc, hay chỉ gọi tắt là biệt dược gốc. Thuốc gốc (generic drug) là thuốc tương đương sinh học với biệt dược gốc về các tính chất dược động học và dược lực học, được sản xuất khi quyền sở hữu công nghiệp của biệt dược đã hết hạn, nhờ đó thường được bán với giá rẻ.
Kết hợp thuốc với thực phẩm hoặc đồ uống sai cách
Các loại nước không nên dùng với thuốc: Theo Giáo dục Việt Nam, cách đúng nhất là dùng nước lọc ấm. Sữa, nước hoa quả, trà, côca, cà phê, rượu... đều có tương tác với thuốc, ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị, thậm chí gây hại.
- Nước nho ép: dùng nước nho ép để uống thuốc có thể làm giảm tác dụng và làm tăng phản ứng phụ của thuốc chữa bệnh. Lý do: nước nho ép có thể ức chế các men trong quá trình hấp thụ thuốc, chẳng hạn như thuốc điều trị bệnh tim mạch và thuốc chống nấm.
- Cà phê, nước trà, cô-ca: trong thời gian đang điều trị bằng thuốc uống, nếu dùng thuốc bằng nước trà hay cà phê thì có thể làm giảm tác dụng của thuốc. Ngoài ra, cà phê còn có thể có hại cho dạ dày, nhất là khi dùng các loại thuốc kháng viêm thì không nên dùng nước trà, cà phê hay cô-ca để uống thuốc.
- Sữa: canxi có trong sữa có thể làm cản trở mức hấp thu của một số loại thuốc kháng sinh, do đó không nên dùng sữa để uống thuốc.
- Rượu: trong khi đang dùng thuốc, nhất là loại thuốc có hoạt chất là acetaminophen, nếu uống rượu sẽ làm tăng nguy cơ phá hủy gan. Ngoài ra, rượu còn hạn chế tác dụng chữa bệnh của các loại thuốc.
Không kiểm tra nhãn thuốc
Để tránh mua sai thuốc, bạn cần chắc chắn mua đúng thuốc theo đơn trước khi rời nhà thuốc. Màu sắc hoặc hình dạng khác biệt chỉ có thể có nghĩa là thuốc đến từ nhà sản xuất thuốc gốc mới nhưng không đồng nghĩa với an toàn.
Không nói với dược sĩ
Phần lớn các dược sĩ sẽ trả lời nếu bạn có câu hỏi về thuốc. Bạn không nên vội vã lựa chọn một loại thuốc mới. Đây là lúc tìm hiểu loại thuốc này để làm gì cũng như lợi ích và các tác dụng phụ hoặc tương tác thuốc tiềm ẩn. Nếu đã dùng thuốc một thời gian và gần đây có những thay đổi không giải thích được như phát ban hoặc đau đầu kéo dài, thì bạn cũng nên hỏi dược sĩ.
Bảo quản thuốc sai cách
Không nên bảo quản thuốc ở những nơi có độ ẩm cao như phòng tắm vì hơi ẩm có thể làm hỏng thuốc. Các thuốc cũng cần được bảo quản tránh ánh sáng.
Bạn nên giữ thuốc ở nơi tối, đặc biệt nếu bạn có tủ đựng thuốc sáng và ánh sáng có thể xuyên qua. Một số loại thuốc không nên bỏ ra ngoài lọ.
Một số thuốc như insulin, có thể cần phải được bảo quản lạnh nhưng có thể đưa ra làm ấm lên trước khi tiêm và sau đó bảo quản ở nhiệt độ phòng trong một số ngày theo quy định. Bạn cần nhớ là một số loại thuốc cần được bảo quản trong tủ lạnh và chúng có thể mất hiệu lực nếu để ở nhiệt độ phòng thậm chí chỉ vài giờ.
Không bỏ thuốc cũ
Phần lớn các thuốc vẫn có hiệu lực tới 2 năm sau khi hết hạn. Đó là lúc phải loại bỏ chúng, tuy nhiên không được cho vào toilet. Xả một số loại thuốc tim, thuốc tai biến hoặc thuốc hormon có thể rất có hại cho môi trường.
Chỉ một số loại thuốc bao gồm thuốc giảm đau là có thể tiêu hủy bằng cách xả nước. Những thuốc còn lại bạn nên cho vào một túi nhựa rồi bỏ vào thùng rác.
Tiến Khê
Theo GDVN