Thiếu máu cục bộ đường ruột: Phân loại, yếu tố nguy cơ
(Giúp bạn)Thiếu máu cục bộ đường ruột có thể gây đau và làm hạn chế chức năng của nó. Trong trường hợp nghiêm trọng, mất lưu lượng máu đến ruột có thể dẫn đến mô ruột bị hoại tử.
Phân loại thiếu máu cục bộ đường ruột
Theo Sức khỏe & đời sống, đường ruột thiếu máu cục bộ có nhiều nguyên nhân tiềm tàng, bao gồm tắc nghẽn ở động mạch gây ra bởi một cục máu đông, hoặc thu hẹp của động mạch do sự tích tụ các mảng bám, như cholesterol.
Dù nguyên nhân gì gây ra, giảm lưu lượng máu trong tế bào đường tiêu hóa với ôxy không đủ. Trong điều kiện này, các tế bào trở nên yếu và chết. Nếu tổn thương trầm trọng, nhiễm trùng và hoại tử có thể là hậu quả. Nếu không được điều trị, ruột thiếu máu cục bộ có thể gây tử vong.
Thiếu máu cục bộ đường ruột thường được chia thành nhiều loại:
1. Đại tràng thiếu máu cục bộ (viêm đại tràng thiếu máu cục bộ)
Các loại phổ biến nhất của thiếu máu cục bộ ruột là đại tràng thiếu máu cục bộ, xảy ra khi máu chảy đến ruột già chậm lại. Nó thường xảy ra ở người lớn tuổi hơn 60, mặc dù nó có thể phát triển ở mọi lứa tuổi.
Các dấu hiệu và triệu chứng của thiếu máu cục bộ ruột bao gồm chảy máu trực tràng và bắt đầu đột ngột co cơ, đau nhẹ ở phía bên trái của bụng. Nguyên nhân gây giảm lưu lượng máu đến ruột già không phải luôn luôn rõ ràng, nhưng một số điều kiện có thể làm cho dễ bị thiếu máu cục bộ đại tràng:
- Sự tích tụ cholesterol trên thành động mạch (xơ vữa động mạch).
- Hạ huyết áp nguy hiểm kết hợp với suy tim, đại phẫu, chấn thương hoặc sốc.
- Một cục máu đông trong động mạch cung cấp máu cho đại tràng.
- Tắc nghẽn đường ruột do thoát vị, mô sẹo hoặc khối u.
- Phẫu thuật tim, mạch máu, đường ruột hoặc phụ khoa.
- Rối loạn khác có ảnh hưởng đến máu, chẳng hạn như viêm mạch máu (viêm mạch), lupus hay bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm.
- Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc co mạch, như một số thuốc điều trị bệnh tim mạch và chứng đau nửa đầu, thuốc nội tiết tố chẳng hạn như estrogen.
- Sử dụng ma túy methamphetamine.
- Những bài tập mạnh, chẳng hạn như chạy đường dài.
2. Viêm mạc treo thiếu máu cục bộ
Đây là loại thiếu máu cục bộ đường ruột thường ảnh hưởng đến ruột non. Nó khởi phát đột ngột và có thể là do:Một cục máu đông ra khỏi vị trí từ trái tim và đi qua máu để ngăn chặn một động mạch, thường là cấp trên động mạch mạc treo ruột dẫn đến ruột. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của động mạch mạc treo tràng thiếu máu cục bộ cấp tính và có thể được gây ra bởi suy tim sung huyết, tim đập không đều (loạn nhịp tim) hay cơn đau tim.
Sự tắc nghẽn đó phát triển ở một trong các động mạch ruột chính và làm chậm hoặc ngừng chảy máu, thường là kết quả mảng chất béo (xơ vữa động mạch) ở thành động mạch. Đây là loại thiếu máu cục bộ bất ngờ, có xu hướng xảy ra ở những người bị thiếu máu cục bộ đường ruột mãn tính.
Suy giảm lưu lượng máu dẫn đến huyết áp thấp do sốc, suy tim, thuốc nhất định hoặc suy thận mãn tính. Điều này là phổ biến hơn ở những người có bệnh nghiêm trọng khác và những người có một mức độ xơ vữa động mạch. Có thể loại thiếu máu cục bộ mạc treo ruột cấp tính gọi là thiếu máu cục bộ, có nghĩa là nó không phải do tắc nghẽn mạch máu.
3. Mạc treo thiếu máu cục bộ mạn tính
Mạc treo ruột mạn tính thiếu máu cục bộ, cũng gọi là đau thắt đường ruột, là kết quả của sự tích tụ chất béo dọc theo thành động mạch (xơ vữa động mạch). Quá trình bệnh thường từ từ và có thể không cần điều trị cho đến khi ít nhất 2 trong 3 động mạch chính cung cấp máu cho ruột trở nên thu hẹp nghiêm trọng hoặc hoàn toàn bị nghẽn. Một biến chứng nguy hiểm tiềm tàng của thiếu máu cục bộ mạc treo ruột mãn tính là sự phát triển cục máu đông trong một động mạch bị bệnh, gây đột nhiên chặn dòng chảy máu (cấp tính mạc treo tràng thiếu máu cục bộ).
4. Thiếu máu cục bộ xảy ra khi khi huyết khối tĩnh mạch mạc treo
Một cục máu đông có thể phát triển trong mạch máu thoát ra khỏi ruột. Khi tĩnh mạch bị tắc nghẽn, tràn máu trong ruột, gây sưng và chảy máu. Điều này được gọi là huyết khối tĩnh mạch mạc treo ruột và nó có thể do:
- Cấp tính hoặc viêm mạn tính của tuyến tụy (viêm tụy).
- Nhiễm trùng ổ bụng.
- Ung thư hệ tiêu hóa.
- Bệnh đường ruột như viêm loét đại tràng, bệnh Crohn hoặc viêm túi thừa.
- Rối loạn làm cho máu dễ bị đông, chẳng hạn như thiếu protein thừa kế.
- Chấn thương bụng.
- Liệu pháp hormone sau mãn kinh.
Các yếu tố nguy cơ thiếu máu cục bộ đường ruột
Khám phá cho hay, các yếu tố nguy cơ gây thiếu máu ruột bao gồm:
- Xơ vữa động mạch. Nếu như đã mắc những bệnh khác gây ra bởi xơ vữa động mạch như bệnh động mạch vành, bệnh mạch máu ngoại biên hoặc bệnh mạch máu não, thì nguy cơ thiếu máu ruột tăng. Nguy cơ bị xơ vữa động mạch xảy ra ở người lớn hơn 50 tuổi, hút thuốc lá hoặc cao huyết áp, tiểu đường, cholesterol cao.
- Huyết áp. Huyết áp cao quá hoặc thấp quá làm tăng nguy cơ thiếu máu ruột.
- Bệnh tim mạch. Suy tim sung huyết hoặc nhịp tim bất thường làm tăng nguy cơ.
- Thuốc. Một số thuốc làm tăng nguy cơ thiếu máu đường ruột cục bộ, bao gồm thuốc tránh thai và thuốc giãn mạch hoặc co mạch như thuốc dị ứng và thuốc đau nửa đầu.
- Rối loạn đông máu. Bệnh làm tăng nguy cơ cục máu đông có thể làm tăng nguy cơ thiếu máu ruột. Ví dụ như thiếu máu hồng cầu hình liềm và hội chứng kháng phospholipid.
Tham khảo thuốc: Paracetamol: là chất chuyển hóa có hoạt tính của phenacetin, là thuốc giảm đau - hạ sốt hữu hiệu có thể thay thế aspirin; tuy vậy, khác với aspirin, paracetamol không có hiệu quả điều trị viêm. |
Trà Mi
Theo GDVN