Chọn đèn halogen, xenon hay LED cho ô tô

Đèn halogen

Đèn halogen là loại phổ biến nhất trong ngành ô tô hiện nay. Lý do nằm ở ưu điểm lớn nhất của loại đèn này: tuổi thọ cao.

Tuổi thọ của một bóng đèn halogen là khoảng 1.000 giờ chiếu sáng ở điều kiện bình thường.

Thêm vào đó, chi phí thay mới loại đèn này rất thấp.

Tuy nhiên, đây không còn là lựa chọn số 1 của ngày càng nhiều nhà sản xuất ô tô. Lý do? Đèn halogen không thực sự đồng nghĩa với tính hiệu quả. Để hiểu rõ hơn về điều này, hãy cùng tìm hiểu nguyên tắc hoạt động của đèn halogen.

Bầu đèn làm bằng thuỷ tinh có khả năng chịu nhiệt rất cao, bên trong chứa khí halogen – là hợp chất của khí argon và nitơ – và một sợi dây tóc bằng vonfram. Bóng đèn lấy điện năng của ô tô và đốt nóng sợi dây tóc đến khoảng 2.500 độ C, còn sợi dây tóc khi nóng đỏ lên sẽ phát sáng.

Vấn đề lớn nhất là cùng với việc chiếu sáng, đèn halogen còn tạo ra nhiệt lượng dư thừa lớn, gây lãng phí năng lượng.

Một vấn đề nữa là sự phản ứng của bóng đèn halogen với các chất. Ví dụ, khi thay bóng đèn hỏng, bạn không được sờ vào bầu thuỷ tinh. Muối trong mồ hôi tay sẽ làm giảm tuổi thọ bóng đèn.

Tuy vậy, đèn halogen có khá nhiều ưu điểm: chúng chiếu sáng hơn – chủ yếu nhờ nhiệt lượng toả ra từ dây tóc; chúng có nhiều kích cỡ khác nhau nên có thể dùng cho hầu hết các mẫu xe; chúng có thể cho ánh sáng mờ – tạo điều kiện cho các nhà sản xuất ô tô làm ra nhiều phiên bản tuỳ loại xe.

Đèn xenon

Đèn xenon, thường được gọi là đèn cường độ chiếu sao cao (HID), có ưu điểm nổi bật là tiết kiệm điện. Bầu thuỷ tinh chứa khí xenon, nên cho ánh sáng hơi xanh (nhìn bằng mắt thường).

Đèn xenon xuất hiện lần đầu trên xe BMW 7 Series vào năm 1991, từ từ chinh phục các nhà sản xuất ô tô và đến nay là lựa chọn số 1 của nhiều công ty.

Điểm đầu tiên cần lưu ý về đèn xenon là tiết kiệm năng lượng hơn nhiều so với đèn halogen nếu xét về lượng ánh sáng phát ra. Tuy nhiên, đây cũng lại chính là điểm yếu của loại đèn này, vì ánh sáng quá mạnh của đèn xenon thường khiến người và xe đi đối diện bị chói mắt. Theo số liệu thống kê chính thức, bóng đèn xenon sản sinh 3.000 lumen và 90 mcd/m2, trong khi bóng đèn halogen sản sinh 1.400 lumens và 30 mcd/m2.

Đèn xenon giờ đây cũng có nhiều kích cỡ và biến thể để có thể dùng cho nhiều loại xe khác nhau.

Hiệu quả tiêu thụ năng lượng thường là điều đầu tiên người ta nghĩ đến khi nhắc tới đèn HID. Ưu điểm này góp phần giúp ô tô giảm tiêu thụ nhiên liệu và lượng khí thải CO2 ra môi trường.

Đa số tin rằng đèn xenon có tuổi thọ dài hơn đèn halogen. Ở điều kiện bình thường, đèn xenon có tuổi thọ hoạt động là khoảng 2.000 giờ.

Tuy nhiên, loại đèn này cũng có một số nhược điểm, đủ để khiến không ít người cho rằng đèn xenon không phải là lựa chọn tốt nhất cho xe của họ.

Thứ nhất, như đã nói ở trên, luồng ánh sáng quá mạnh phát ra từ đèn xenon có thể làm chói mắt các tài xế khác trên đường, đặc biệt là các xe chạy ngược lại, tăng nguy cơ tai nạn.

Thứ hai, đèn HID nhìn chung đắt hơn, trừ khi nói tới chi phí lắp đặt, thay thế hoặc bảo dưỡng.

Cuối cùng, một số đèn pha xenon có hại cho sức khoẻ, vì một số loại có thể chứa các chất độc, như thuỷ ngân.

Đèn LED

Điều quan trọng nhất thường được nói tới khi nhắc đến đèn LED là chúng tiêu thụ rất ít điện năng. Với thế mạnh này, đèn LED được dùng cho Toyota Prius và một số xe hybrid khác.

Tuy nhiên cũng cần làm rõ thêm vài điều. Ví dụ, mặc dù đèn LED không toả nhiệt khi chiếu sáng như đèn halogen, nhưng chúng lại sản sinh nhiệt lượng ở chân đèn, nên tạo mối nguy nhất định cho các bộ phận liền kề và các cáp nối.

Nhìn chung, các nhà sản xuất ô tô tránh sử dụng đèn LED làm đèn chiếu sáng, đặc biệt vì lý do trên. Thay vào đó, họ ứng dụng công nghệ đèn LED cho xi-nhan, đèn chiếu sáng ban ngày (như dải đèn LED trang trí trên xe Audi R8) hoặc đèn phanh.

Dải đèn LED trang trí trên xe Audi R8

Nhờ có kích thước nhỏ, đèn LED cho phép các nhà sản xuất tạo ra nhiều hình dạng đèn trang trí ô tô.

Lượng điện mà đèn LED tiêu thụ được cho là nằm khoảng giữa đèn halogen và xenon, nhưng với nỗ lực hiện nay của các nhà sản xuất ô tô, nhiều khả năng trong tương lai đèn LED sẽ có những bước tiến xa.