Những điều nên biết về kỹ thuật ô tô

Hộp số bán tự động

Nó là gì? Một loại hộp số tự động cho phép người lái quyết định khi nào xe sang số. Porsche là một trong những công ty đầu tiên giới thiệu hộp số bán tự động - Tiptronic. BMW gọi là “Steptronic”, còn Aston Martin gọi là “Touchtronic”.

Nó hoạt động thế nào? Với xe trang bị loại hộp số này, tài xế sẽ quyết định khi nào sang số, bằng cách bấm vào cần số, hoặc các nút điều khiển trên vô-lăng, thay vì để xe tự động sang số.

Xe nào có? Nhiều mẫu xe của Audi, BMW, Land Rover, Nissan, Porsche và Volkswagen.

Nó là gì? Động cơ đốt trong không dùng thiết bị đánh lửa (bugi) và chạy bằng diesel.

Nó hoạt động thế nào? Động cơ diesel nén không khí với tỷ số nén cao gấp đôi động cơ xăng, và đưa nhiên liệu vào thẳng buồng đốt chứ không dùng van tiết lưu để điều chỉnh luồng khí. Việc này khiến động cơ có công suất cao hơn ở vòng tua thấp và cho hiệu quả hoạt động cao.

Xe nào có? Rất nhiều, trong đó có Audi Q7 TDI, BMW X5 xDrive35d, Mercedes GL 320 BlueTec và Volkswagen Jetta TDI.

Nó là gì? Một bộ nén khí giúp tăng công suất động cơ.

Nó hoạt động thế nào? Bộ tăng áp vận hành bằng việc sử dụng hơi nóng của động cơ để nén khí và đẩy khí nén vào cổ hút. Lượng khí ôxy tăng thêm giúp động cơ tiếp nhận và đốt cháy nhiều nhiên liệu hơn, từ đó cho công suất cao hơn.

Xe nào có? Rất nhiều, chứ không riêng xe thể thao. Ford đưa công nghệ tăng áp vào các xe như Ford Flex, Lincoln MKX và Ford Taurus. Các bộ tăng áp cho phép động cơ nhỏ đạt được công suất như động cơ lớn, vì thế động cơ V6 tăng áp cũng có thể cho công suất tương đương động cơ V8 thường.

Nó là cái gì? Một hệ thống được lập trình ngăn không cho xe bị trượt, văng.

Nó hoạt động thế nào? Hệ thống tác động lực phanh lên từng bánh xe (thay vì hai hoặc bốn bánh cùng lúc) nếu bộ cảm biến báo xe bắt đầu trượt.

Xe nào có? Hầu hết xe mới, thuộc model 2009 trở đi. Hiện nay, đây là trang bị bắt buộc đối với ô tô tại Mỹ.

Nó là gì? Khái niệm “hybrid nhẹ” là nói tới một chiếc xe, nhờ bộ đề đặc biệt, có khả năng tắt máy khi xe phanh, xuống dốc hoặc dừng lại, và sau đó tự khởi động lại. Hệ thống hybrid nhẹ có nhiều ưu điểm giống xe hybrid đầy đủ (full hybrid) nhưng trọng lượng nhẹ hơn và chi phí thấp hơn. “Hybrid chuyên biệt” là khái niệm dùng cho xe chỉ có duy nhất bản hybrid, tức là ngay từ đầu đã được phát triển là xe hybrid chứ không phải là xe động cơ đốt trong truyền thống được chuyển đổi thành hybrid.

Nó hoạt động thế nào? Ở xe hybrid nhẹ, mô-tơ điện hay máy phát điện vận hành cùng lúc với động cơ đốt trong và tích trữ năng lượng thông qua hệ thống phanh tái tạo năng lượng cũng như trong quá trình xe dừng và xuống dốc. (Hệ thống phanh tái tạo năng lượng tích trữ năng lượng sản sinh từ quá trình hoạt động của xe thay vì thải ra dưới dạng hơi nóng giống loại phanh truyền thống.) Hệ thống hybrid chuyên biệt sử dụng cả động cơ đốt trong và một mô-tơ điện, nhưng chạy lần lượt chứ không cùng lúc.

Xe nào có? Saturn Vue Hybrid và Chevrolet Malibu ứng dụng công nghệ hybrid nhẹ; còn Toyota Prius và Honda Insight là xe hybrid chuyên biệt.

Hệ thống chống bó cứng phanh (ABS)

Nó là gì? Bản thân tên hệ thống chống bó cứng phanh (ABS) đã là một định nghĩa rõ ràng. Hệ thống ngăn hiện tượng bánh xe bị khóa cứng khi phanh.

Nó hoạt động thế nào? Hệ thống chống bó cứng phanh cơ bản nhất sử dụng các bộ cảm biến tốc độ và thủy lực để kiểm soát tốc độ từng bánh xe. Khi phát hiện thấy một bánh quay nhanh hơn hoặc chậm hơn các bánh khác, hệ thống sẽ giảm hoặc tăng lực phanh cần thiết. ABS điều chỉnh liên tục, và đó là lý do tại sao tài xế cảm thấy phanh rung khi hệ thống hoạt động.

Xe nào có? Hơn 2/3 xe mới hiện nay được trang bị ABS.

Nó là cái gì? Một thiết bị nén khí trong một động cơ nén nạp cưỡng bức. Lượng khí mà bộ siêu nạp tạo ra có nghĩa là động cơ được cung cấp nhiều nhiên liệu hơn, từ đó cho công suất lớn hơn. Để phân biệt, bộ nén khí hoạt động bằng khí thải của tua-bin được gọi là bộ tăng áp (turbocharger); còn bộ siêu nạp (supercharger) được điều khiển cơ học trực tiếp bằng bộ trục khuỷu của động cơ.

Nó hoạt động thế nào? Các động cơ thông thường sử dụng pít-tông đẩy lên đẩy xuống để tạo chân không, sau đó được nén khí và kết hợp với nhiên liệu để tạo ra quá trình đốt cháy. Các bộ siêu nạp cũng hoạt động tương tự, nhưng không sử dụng chân không, có nghĩa là chúng có thể nén thêm khoảng 50% khí vào động cơ, tăng công suất thêm gần 45% và lực mô-men xoắn thêm 30%.

Xe nào có? 2009 Jaguar XF, 2010 Audi S4 và nhiều xe “cơ bắp” khác.

Nó là gì? Lực xoắn. Khi được đo bằng đơn bị foot-pound (ft-lb), đó là số pound lực kéo mà một tay quay tạo ra được ở khoảng cách 1 foot từ tâm. Hộp số được sử dụng để thay đổi lực mô-men xoắn của động cơ. Khi xe giảm số tức là tăng lực mô-men xoắn và giảm vòng tua động cơ chuyển tới bánh xe. Động cơ diesel nổi tiếng có lực mô-men xoắn cao.

Nó hoạt động thế nào? Lực mô-men xoắn là một trong hai yếu tố quyết định công suất động cơ, yếu tố còn lại là vòng tua động cơ. Để tính mã lực, đem nhân lực mô-men (tính bằng ft-lb) với tốc độ quay của động cơ (vòng/phút) rồi chia cho 5252.

Xe nào có? Xe Porsche 911 Turbo thuộc loại “đỉnh cao” với lực mô-men xoắn đạt 460 ft-lb