Tìm hiểu về món mì lạnh Hàn Quốc - li kì và hấp dẫn

Không giống với các nước Châu Á khác coi cơm là nguồn tinh bột chủ yếu, ẩm thực Hàn Quốc có sự biến đổi đa dạng trong các món tinh bột: cơm, mì, bánh gạo,… Trong đó, mì được coi là niềm tự hào của người Hàn bởi sự đa dạng phong phú lẫn hương vị thơm ngon. Nói đến mì ở Hàn, ngoài những tô mì nóng hổi cay nồng trong mùa đông giá rét, phải kể đến những món mì lạnh vừa mát vừa bổ cho ngày hè.

• 1

  Lịch sử li kì và lâu đời
  
  Ít ai biết rằng tại Hàn Quốc, mì là món tinh bột được tạo ra sớm nhất, trước cả các loại bánh mì. Ngay từ thời Chosun, người ta đã nghĩ ra cách chế biến các loại mì lạnh thanh mát để phục vụ trong các bữa ăn cung đình vào mùa hè. Lịch sử ghi nhận món mì lạnh đầu tiên là naengmyun - đã ra đời ngay tại Bắc Hàn (tức Triều Tiên ngày nay). Qua nội chiến Hàn Quốc, mì lạnh đã có cuộc hành trình từ Bắc đến Nam Hàn và cuối cùng trở nên phổ biến ở khắp mọi miền đất nước này. Dù đó là một cuộc hành trình bất đắc dĩ, nhưng nhờ vậy mì lạnh đã mang lại dấu ấn sâu sắc và độc đáo trong ẩm thực Hàn Quốc lẫn Triều Tiên.
  
  

  

• 2

  Mì lạnh – món ăn được ưa chuộng nhất ngày hè
  
  Mì lạnh không chỉ đơn giản là món mì được làm lạnh, mà cái tên này còn được dùng để chỉ toàn bộ các loại mì ăn vào mùa hè, để phân biệt với mì ăn vào mùa đông với những đặc điểm là nước dùng nóng hổi, ăn vào cảm thấy ấm bụng. Mì lạnh ở Hàn Quốc có thể là miến xào, mì xào, mì khô, mì với nước dùng lành lạnh man mát, song tất cả đều có chung đặc điểm là sợi mì mảnh, vị thanh nhẹ, không đầy bụng, ăn kèm với các thực phẩm giải nhiệt như đậu xanh, đậu đen, giá đỗ, rau củ, những loại thịt tính hàn…Vào mùa hè người Hàn rất chuộng dùng mì lạnh, một phần do mì là món nước dễ ăn, thêm vào đó thành phần lẫn cách chế biến mì lạnh có tác dụng điều hòa cơ thể rất tốt trong tiết trời nắng nóng.
  
  

  
  
  

  Một chi tiết thú vị nữa về mì lạnh Hàn Quốc là vì được dùng vào mùa hè, các món mì lạnh thường sở hữu những màu sắc xanh, đỏ, tím, vàng rất rực rỡ. Khác với mì ăn mùa đông có màu sắc khá đơn điệu, sợi mì lạnh hay được người Hàn nhuộm màu sặc sỡ rất bắt mắt.
  
  

  

  Những sợi mì muôn màu muôn vẻ

• 3

  Những món mì lạnh không thể bỏ qua khi đến Hàn Quốc
  
  Cùng điểm qua vài món mì lạnh nổi tiếng nhé!
  
  Naengmyeon
  
  Naengmyeon là món ăn lâu đời nhất trong lịch sử mì lạnh Hàn Quốc. Dù hiện nay đã được “bình dân hóa” rộng rãi trong đời sống, naengmyeon cũng không mất đi nét tinh tế và sang trọng từ bàn ăn của cung điện Chosun xưa. 
  Có hai loại naengmyeon. Loại đầu tiên phải kể đến là mul-naengmyeon, món mì với nước dùng ướp lạnh. Mul-naengmeyon kì công trong cách chế biến đến trình bày: vắt mì phải tròn trịa, cứng cáp, thả vào nước dùng giữ được nguyên hình dáng chứ không bở hoặc bung ra. Nước dùng vị thanh nhẹ kết hợp từ xương hoặc thịt bò, gà, thêm chút rong biển, đủ làm ướt sợi mì mà không gây nhão. Trên vắt mì là nhân gồm củ cải, hành lá, thịt heo, cùng trứng luộc vừa chín tới. Tất cả nguyên liệu đều được xắt nhỏ vừa ăn, sắp xếp tinh tế.
  
  

  

  
  Loại naengmyeon thứ hai là bibim-naengmyeon, về cơ bản khá giống mul-naengmyeon nhưng không có nước dùng, thay vào đó là sốt cay kim chi. Chính nước sốt này tạo cho bibim-naengmyeon một màu đỏ vừa tự nhiên vừa bắt mắt. Qua bibim-naengmyeon, chúng ta thấy rõ tình yêu với món kim chi của người Hàn khi nguyên liệu này xuất hiện thường xuyên trong ẩm thực Hàn Quốc, từ đông sang hè.
  
  

  
  
  

  Jeangban guksu
  
  Trong tiếng Hàn, jeangban là chiếc khay lớn, và guksu là mì. Đúng như tên gọi, jeangban là một đĩa mì lớn với đủ loại rau được xếp xung quanh. Vì hình thức này mà jeangban còn được gọi là lẩu mì. Rau dùng trong món jeangban đa dạng hương vị: chua, cay, ngọt, đắng,… giúp món chay này không bị nhạt nhẽo.
  
  

  

  
  Bên cạnh đó, nước sốt đậm đà từ ớt, dầu mè, dấm và đường trong từng sợi mì đã cân bằng hương vị cho “lẩu mì chay”, biến jeangban từ món ăn toàn rau thanh đạm trở nên đầy hấp dẫn.
  
  

  

   

  Jeangban là sự kết hợp hoàn hảo giữa nước sốt đầy hương vị với rau củ thanh mát

  
  Kongguksu
  
  Kongguksu có tiền thân là Kae-guksu, tức mì hạt mè. Bắt đầu từ thế kỉ 19, người ta đã thay kae – mè bằng kong – đậu nành, từ đó tạo ra một món ăn mùa hè mát lạnh, bổ dưỡng, thanh nhiệt giải độc rất tốt. Sợi mì kongguksu làm từ bột mì nguyên chất và có màu trắng muốt, càng đẹp mắt hài hòa hơn khi thả vào nước dùng đậu nành mịn màng. Cũng giống như hình thức của mình, kongguksu có hương vị thanh đạm nhẹ nhàng từ đậu nành và rau củ.
  
  

  

   

  Món mì Kongguksu của Hàn Quốc có hương vị cũng vô cùng khác biệt.

  
  Đậu nành là thực phẩm giàu năng lượng nhưng lại dễ tiêu, tránh đầy bụng, có tác dụng thanh nhiệt giải độc cho cơ thể. Cũng vì điều này mà món kongguksu giản dị mộc mạc rất được người Hàn ưa chuộng trong những ngày hè nắng nóng.
  
  Jajangmyeon
  
  Cũng giống như kongguksu, jajangmyeon trở thành “con cưng” của ẩm thực mùa hè nhờ nguyên liệu chính là loại đậu bổ dưỡng, điều hòa và thanh nhiệt cơ thể - đậu đen. Jajangmyeon là sự học tập từ món mì đậu đen Trung Quốc, nhưng người Hàn đã khéo léo bỏ đi tính mỡ màng đặc trưng trong ẩm thực Trung Hoa, thay vào đó là vị ngọt nhẹ của đậu và vị mặn mà của nước tương. Nhân vật chính của jajangmyeon là nước sốt đậu đen đặc trưng, song món ăn càng trở nên hấp dẫn hơn khi dùng với hành lá và thịt heo.
  
  

  

  
  Japchae
  
  Sẽ là thiếu sót nếu điểm qua các món mì lạnh Hàn Quốc mà lại bỏ mất japchae. Hiểu nôm na, japchae là miến trộn gần giống với miến trộn ở Việt Nam. Nhưng bản thân món miến trộn xứ kim chi vẫn có vài thành phần đặc trưng tạo nên nét riêng biệt như: dầu mè, hạt vừng, đậu xanh, nấm hương, thịt bò,… Japchae thường có màu nâu nhạt từ dầu mè, kết hợp rất đẹp mắt hài hòa với sắc đỏ của cà rốt, nâu đậm của nấm hương và nâu đỏ của thịt bò.
  
  

  

   

  Một đĩa japchae với tông nâu điển hình.

  
  Tuy nhiên vào những ngày hè đặc biệt nóng bức, japchae phiên bản giản tiện lại được ưa thích hơn. Lúc này miến xào chỉ đơn giản là miến cùng đậu xanh và vài loại rau củ ngọt mát, hương vị bùi bùi thanh thanh, kèm thêm công dụng giải nhiệt tuyệt vời.
  
  

  

  
  Thực chất japchae là món ăn truyền thống của Triều Tiên (Bắc Hàn), nhưng qua thời gian miến xào cũng đã ăn sâu vào đời sống của người dân Nam Hàn. Một quy luật đơn giản không thể chối cãi, là sự phân cách về địa lý hay chính trị cũng không thể ảnh hưởng đến sức lan tỏa của ẩm thực tới khắp vùng miền.
  
  Chúng ta thường biết đến ẩm thực Hàn Quốc qua món kim chi cay xè thơm nồng hoặc bánh gạo nóng hổi, nhưng thực chất thế mạnh của ẩm thực Hàn không chỉ ở các món ăn ấm bụng ngày đông mà còn nằm trong những bát mì lạnh thanh mát khi hè về. Với màu sắc rực rỡ tươi vui, hương vị thanh nhã dễ ăn, mì lạnh đã góp phần không nhỏ trong việc xua tan cái nắng hè oi ả trên xứ sở kim chi, đồng thời góp phần làm phong phú thêm cho nền ẩm thực đất nước Hàn Quốc.