Những biến chứng nào nguy hiểm trong thai kỳ?

Biến chứng cực nguy hiểm trong thai kỳ

Dù hầu hết bà bầu đều trải qua 1 thai kỳ khỏe mạnh bình thường, thai nhi phát triển tốt đến ngày sinh mà không có gì trục trặc cần đến sự can thiệp của y khoa, tuy nhiên, thỉnh thoảng vẫn có những rủi ro xảy ra. Hiểu và nhận biết sớm dấu hiệu của những biến chứng thai kỳ phổ biến là điều cần thiết để chị em chủ động đối phó cũng như điều trị kịp thời, tránh những trường hợp đáng tiếc ảnh hưởng sức khỏe, đôi khi là cả tính mạng của 2 mẹ con.

1. Thai ngoài tử cung

Có khoảng 1/300 ca mang thai rơi vào trường hợp thai ngoài tử cung. Đây là hiện tượng noãn đã thụ tinh làm tổ ở một nơi nào đó trong cơ thể thai phụ, thường là trong ống dẫn trứng (chiếm đến 99%), chứ không phải ở tử cung. Bào thai phát triển nhanh làm ống dẫn trứng căng ra, cộng với nhau thai ngày càng lớn dần lên làm suy yếu vách ống dẫn trứng, gây xuất huyết, có thể làm ống dẫn trứng bị vỡ, nguy hiểm cho tính mạng của người mẹ.

Tất cả các trường hợp mang thai ngoài tử cung đều không có cách nào để cấy ghép phôi thai vào trong tử cung, do đó, kết thúc thai kỳ là lựa chọn duy nhất để đảm bảo sức khỏe của thai phụ. Việc nhận biết, phát hiện kịp thời các trường hợp thai ngoài tử cung là hết sức quan trọng và cần thiết. Thông thường, thai ngoài tử cung được chia làm 2 dạng: thể bán cấp và thể cấp tính. Theo đó, thể bán cấp là tình trạng thai đã làm tổ ngoài tử cung nhưng chưa bị vỡ, có thể biểu hiện bằng việc sau chuẩn đoán có thai, thai phụ bị đau 1 bên bụng, kèm theo thỉnh thoảng xuất huyết âm đạo, người mệt mỏi, nhức 1 bên vai. Với thể cấp tính, ống dẫn trứng đã bị vỡ, khiến thai phụ bị đau và choáng dữ dội, đồng thời da xám xanh, mạch nhanh và yếu, huyết áp tuột. Trong trường hợp này phải đưa thai phụ đến bệnh viện khẩn cấp để mổ cắt bỏ bào thai và nhau khỏi ống dẫn trứng….

Nếu đã từng có thai ngoài tử cung, khi mang thai trở lại, bà bầu cần thông báo sớm tiểu sử bệnh lý với bác sĩ đồng thời theo dõi chặt chẽ các biểu hiện khi mới cấn thai. Và cũng đừng quá bi quan nếu bạn đã từng mang thai ngoài tử cung, vì có đến 60% trường hợp từng mang thai ngoài tử cung có thai trở lại.

2. Sẩy thai

Về mặt y khoa, sẩy thai tự nhiên là hiện tượng bào thai bị tống xuất khỏi buồng tử cung trước tuần thai thứ 24. Có khoảng 1/3 trên tổng số bào thai bị sẩy vào 1 vài tuần lễ đầu thai kỳ, nhưng 1/4 trong số này xảy ra trước khi nghi ngờ hoặc chuẩn đoán có thai, vì thế chị em thường không biết mình bị sẩy thai. Hầu hết các trường hợp sẩy thai trong 3 tháng đầu tiên có nguyên do từ những bất thường của nhiễm sắc thể trong trứng đã thụ tinh. Ngoài ra, tần số sẩy thai cũng gia tăng theo tuổi của người mẹ và số lần mang thai.

Y học chia sẩy thai thành nhiều loại như nguy cơ sẩy thai, biểu hiện ở việc âm đạo bị xuất huyết, đôi khi đau bụng dưới, nếu được phát hiện và can thiệp sớm, thai phụ vẫn có khả năng giữ được  thai và thai sẽ phát triển bình thường sau này; sẩy thai khó tránh gây chảy máu âm đạo cộng với các cơn co thắt tử cung, làm nở cổng tử cung; sẩy thai hoàn toàn khi bào thai và lá nhau bị tống xuất ra khỏi tử cung; sẩy thai lưu xảy ra khi bào thai và lá nhau đã chết nhưng vẫn lưu lại trong tử cung 1 thời gian; sẩy thai không trọn làm 1 số bộ phận là sản phẩm của việc thụ thai như túi nước ối, lá nhau vẫn còn bên trong dạ con; sẩy thai liên tiếp trên 3 lần với cùng 1 nguyên nhân và sẩy thai tái phát trên 3 lần với những nguyên nhân khác nhau, vào các giai đoạn khác nhau của thai kỳ.

Do triệu chứng dễ nhận biết nhất của sẩy thai là tình trạng ra huyết âm đạo, chiếm đến 95% trường hợp, nên khi nhận thấy hiện tượng này, bà bầu cần phải đi khám ngay để được can thiệp và điều trị kịp thời.

3. Tiền sản giật

Có khoảng 5% thai phụ gặp phải tình trạng nguy hiểm này trong thời gian thai nghén. Bác sĩ có thể nhận biết nguy cơ của tiền sản giật qua việc nhận thấy bà bầu có huyết áp cao và kết quả xét nghiệm nước tiểu có chứa đạm. Thông thường, chứng tiền sản giật hay xảy ra sau tuần thứ 20 của thai kỳ và kéo dài suốt thai kỳ, chỉ kết thúc khi sinh con, thoát nhau. Tiền sản giật nặng có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan của người mẹ và gây ra các vấn đề nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng hai mẹ con. Do đó, việc khám thai thường xuyên và đo huyết áp, thử nước tiểu ở mỗi lần khám là hết sức cần thiết để phát hiện cũng như có biện pháp can thiệp kịp thời.

4. Tiểu đường thai kỳ

Có khoảng từ 2 – 10% thai phụ ở Mỹ bị tiểu đường thai kỳ. Dù số thai phụ mắc căn bệnh này không nhiều, nhưng cũng đủ nhận thấy tiểu đường thai kỳ phổ biến và nghiêm trọng thế nào với sức khỏe bà mẹ cũng như thai nhi trong thời gian bầu bí. Vì vậy, các kiểm tra đường huyết trong giai đoạn từ 24 – 28 tuần thai là rất cần thiết. Rất may là hầu hết chị em bị tiểu đường thai kỳ đều có thể kiểm soát được lượng đường trong máu ổn định suốt thời gian bầu bí nhờ chế độ ăn uống và tập luyện khoa học, hợp lý.

Tuy nhiên, nếu không kiểm soát kỹ, tiểu đường thai kỳ có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho bé, như gây sẩy thai, thai bị suy hô hấp, tăng bất thường bẩm sinh, bé sinh ra quá to, dễ bị hạ đường huyết hay bị vàng da, thậm chí có thể bị chết đột ngột do lượng đường quá cao v.v…Ngoài ra, bà bầu từng bị tiểu đường thai kỳ còn có nguy cơ đối diện với tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường type 2 khá cao sau sinh, từ 25 – 50%, dù nguy cơ này có thể được giảm đáng kể nếu chị en vẫn duy trì trọng lượng và lối sống lành mạnh.

5. Nước ối thấp (thiểu ối)

Túi ối chứa đầy dinh dưỡng cùng chất lỏng giúp bảo vệ và hỗ trợ sự phát triển cho bé yêu của bạn. Khi dịch trong túi ối quá ít sẽ được gọi là tình trạng thiểu ối (nước ối thấp). Có khoảng 4% thai phụ bị chuẩn đoán gặp phải tình trạng nước ối thấp ở 1 số giai đoạn của thai kỳ, phổ biến nhất là vào 3 tháng cuối. Nguyên nhân gây nên tình trạng thiểu ối khá đa dạng, có thể do rỉ ối ở người mẹ, mẹ mắc bệnh tiểu đường, cao huyết áp, lupus, những bất thường từ hệ niệu của thai nhi, chẳng hạn như bào thai nuốt nước ối vào nhưng không thải ra được làm cho quá trình tái tạo nước ối bị hao hụt. Thai quá ngày sinh cũng là nguyên nhân làm cho nước ối bị ít dần đi.

Tình trạng thiểu ối làm cho hoạt động của thai nhi trong màng ối bị hạn chế, gây 1 số dị tật bẩm sinh do sự co bóp của tử cung ở trạng thái thiếu ối đè lên thai, hoặc bé sẽ bị suy dinh dưỡng, chậm tăng trưởng trong tử cung… Để điều trị thiếu ối, nếu mẹ bị bệnh phụ khoa cần chữa trị kịp thời, đồng thời cần nghỉ ngơi, giảm hoạt động thể lực và uống nhiều nước mỗi ngày. Trong trường hợp bị thiếu ối cuối thai kỳ hoặc thai già tuổi sẽ được chỉ định sinh mổ hoặc giục sinh để tránh các ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bé.

6. Nhau tiền đạo

Nhau tiền đạo là thuật ngữ y khoa dùng để chỉ vị trí nhau thai nằm thấp 1 cách bất thường che cổ tử cung vì vậy gây khó khăn và nguy hiểm cho quá trình chuyển dạ. Tình trạng này hay xảy ra sau tuần lễ thứ 20 của thai kỳ, được chuẩn đoán bằng cách siêu âm trước khi sinh. Dấu hiệu sớm của nhau tiền đạo là nhiều đợt ra máu đỏ tươi sau quan hệ tình dục. Nếu phát hiện nhau tiền đạo, người mẹ sẽ được khuyên nằm tịnh dưỡng cho đến tuần 37, và sau đó thường phải sinh mổ.

7. Sinh non

Khoảng 12% trẻ sơ sinh tại Mỹ chào đời sớm hơn 37 tuần thai, tức nằm trong diện sinh non. Sinh non gây ra nhiều hệ lụy về sức khỏe cho bé như bị ngạt trước sinh và trong giai đoạn sơ sinh; bị rối loạn thân nhiệt; suy hô hấp; nhiễm trùng; dễ bị “sốc” dẫn đến tử vong; vàng da; rối loạn tiêu hóa: thường xuyên ói, nôn trớ, tiêu chảy, trướng bụng, hoại tử ruột; rối loạn huyết học; bệnh lý thần kinh như co giật chi, trợn mắt, quẹo cổ ảnh hưởng đến sự phát triển tinh thần và thể chất của trẻ; bệnh võng mạc dễ khiến trẻ bị mù; nhiễm trùng da dẫn đến nhiễm trùng máu; chậm tăng trưởng thể chất v.v… Do đó, nếu thấy các cơn co thắt xảy ra thường xuyên, cường độ tăng dần, cùng với việc cổ tử cung bị mở, đau lưng kéo dài, ra huyết âm đạo, vỡ ối v.v…trước tuần thứ 37 của thai kỳ, bà bầu cần đến bệnh viện ngay để được can thiệp kịp thời, tránh gây  nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng thai nhi.

Những điều cần tránh khi mang thai

Việc bị tổn thương trong quá trình mang thai không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của chính bạn mà nghiêm trọng hơn cả nó ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi. Chính vì vậy việc chăm sóc bản thân là vô cùng quan trọng trong đó bao gồm cả những việc bạn cần phải tránh để con yêu được an toàn.

Bạn vẫn từng nghe nói khi mang bầu cần phải tránh hút thuốc lá, uống rượu bia. Đúng, nhưng đó chỉ là một phần thôi. Có rất nhiều điều tưởng trừng như vô hại nhưng lại không tốt cho mẹ bầu. Đó là những gì?

Ăn sushi

Cá tái sống là thực phẩm cấm kị khi mang thai vì nó có chứa ký sinh trùng như sán dây – loại ký sinh trùng này có thể lấy đi những chất dinh dưỡng quan trọng. Đồng thời mẹ bầu cũng có thể bị nhiễm khuẩn listeria. Các nhà khoa học cho rằng phụ nữ mang thai dễ có nguy cơ nhiễm khuẩn listeria hơn người bình thường đến 20 lần. Trên thực tế, đến 1/3 số trường hợp nhiễm vi khuẩn này là phụ nữ mang thai.

Tuy nhiên, các nhà dinh dưỡng cho rằng ăn cá được giữ đông lạnh sẽ giảm nguy cơ nhiễm khuẩn và mẹ bầu nên chọn những loại cá không chứa thủy ngân.

Tiếp xúc với phân mèo

Trong phân mèo có chứa ký sinh trùng gây bệnh toxoplasmosis – một bệnh nhiễm trùng có thể gây hại nếu đi vào cơ thể thai nhi. Nhiễm khuẩn này có thể gây tổn thưỡng não, khiến não thai nhi chậm phát triển.

Trái cây bà bầu không nên ăn nhiều

Nguy cơ nhiễm khuẩn từ phân mèo là không cao tuy nhiên chị em bầu bí cũng nên cẩn thận và tốt nhất là tránh tiếp xúc trực tiếp với phân mèo.  Đeo găng tay và rửa tay thật sạch sau khi dọn vệ sinh cho chuồng mèo mẹ bầu nhé.

Lặn dưới nước

Mặc dù chưa có nhiều bằng chứng khẳng định lặn dưới nước nguy hiểm cho mẹ bầu và thai nhi tuy nhiên một số nghiêm cưu cho thấy tỷ lệ sảy thai với những phụ nữ này cao hơn bình thường. Những thay đổi về nồng độ oxy  là nguyên nhân khiến mẹ bầu bị sảy thai hoặc sinh non. Vì vậy, khi đi bơi vào màu hè, mẹ bầu đừng mạo hiểm với môn lặn nhé.

Nhuộm tóc

Theo các nghiên  cứu khoa học, các hóa chất nguy hiểm trong thuốc nhuộm tóc có thể gây hại cho mẹ bầu. Tuy nhiên, trường hợp xấu chỉ xảy ra khi bạn tiếp xúc với một liều lượng lớn. Nguy cơ này dễ xảy ra nhất trong 3 tháng đầu thai kỳ. Vì vậy, để an toàn cho thai nhi, chị em nên kiềm chế mong muốn làm đẹp hết 3 tháng đầu nhé. Khi sử dụng thuốc nhuộm tóc, bạn nên chú ý chọn loại thuốc có thành phần từ thiên nhiên.

Sơn nhà

Trong sơn có chứa dung môi và hóa chất có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mẹ bầu và thai nhi. Nghiên cứu chỉ ra rằng mẹ bầu tiếp xúc nhiều với sơn khiến thai nhi có khả năng bị gastroschisis (chứng hở thành bụng). Tuy nhiên, nguy cơ chỉ xảy ra khi mẹ tiếp xúc quá nhiều.

Trong những tháng cuối thai kỳ, mẹ bầu thường sơn sửa lại nhà cửa chuẩn bị đón con yêu. Vì vậy để an toàn nhất, chị em nên hạn chế tiếp xúc với sơn và để anh xã làm giúp những việc này nhé. Bạn cũng nên đeo khẩu tranh để tránh hít phải mùi sơn.

Ăn đậu phộng

Theo thống kê của các nhà khoa học Anh, dị ứng đậu phộng ảnh hưởng đến 2% dân số Anh. Vi vậy, nguy cơ thai nhi bị dị ứng do mẹ ăn nhiều đậu phộng trong thai kỳ là có thể xảy ra. Những ảnh hưởng từ tình trạng này là sốt, hen suyễn hay mắc chứng eczema. Để an toàn nhất, mẹ bầu nên thay thế thực phẩm này bằng bánh quy giòn hoặc bánh gạo – những loại đồ ăn này rất ít chất béo bão hòa.

Quan hệ tình dục

Nếu bạn có một thai kỳ khỏe mạnh bình thường thì việc quan hệ tình dục không thành vấn đề, tuy nhiên vẫn phải nhẹ nhàng để hạn chế nguy cơ xấu có thể sảy ra nhé. Trong trường hợp bạn bị các bác sĩ khuyến cáo không nên làm chuyện ấy vì có nguy cơ sảy thai hay sinh non thì chị em cần kiêng cữ hẳn. Nếu bạn có tiền sử sảy thai, sinh non hay bất cứ bệnh lý nào trong thai kỳ cũng cần tham khảo bác sĩ để tránh rủi ro bạn nhé.

Thuốc diệt côn trùng

Thuốc diệt côn trùng với thành phần độc hại diethyltoluamide có thể hấp thụ qua da của bạn và ảnh hưởng đến thai nhi nếu bạn tiếp xúc quá nhiều. Loại hóa chất trên sẽ ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh của bé. Vì vậy, chị em nên tránh sử dụng thuốc diệt côn trùng.

Trong trường hợp công việc của bạn phải tiếp xúc với những loại hóa chất này, bạn cần xem xét để chuyển sang công việc khác trong thời gian mang thai.

Xoa bóp bằng dầu thơm

Massage khi mang thai rất có lợi vì nó giúp bạn thư giãn, giảm bớt các chứng đau nhức liên quan đến thai kỳ. Tuy nhiên, có một số loại tinh dầu để sử dụng khi massage lại không tốt cho mẹ bầu, cụ thể nó có thể gây sảy thai hoặc động thai. Một số loại dầu có thành phần như juniperberry có thể kích thích các cơn co thắt tử cung, gây nguy cơ sinh non. Theo các nhà khoa học, các loại dầu từ cam, quýt luôn an toàn với mẹ bầu bạn nhé. Tuy nhiên, tốt hơn hết bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia.

Tắm hơi

Phòng xông hơi với nhiệt độ cao hơn nhiệt độ cơ thể mẹ bầu nên có thể làm tăng nguy cơ xấu với não thai nhi và gây các khuyết tật về xương sống của em bé, thậm chí gây sảy thai. Chị em có thể thay thế việc xông hơi bằng cách chăm sóc da mặt thường xuyên và tẩy tế bào chết an toàn.

Đi giày cao gót

Chưa có bằng chứng khoa học khẳng định đi giày cao gót ảnh hưởng đến thai nhi tuy nhiên một thực tế có thể thấy là việc mẹ bầu đi giày cao gót  rất dễ có nguy cơ bị ngã. Điều này là vvoo cùng nguy hiểm. Thêm nữa, đi giày cao gót sẽ làm tăng nguy cơ đau lưng, đau hông – những bệnh lý này vốn đã phổ biến trong thai kỳ. Vì vậy, tốt hơn hết mẹ bầu hãy tránh xa giày cao gót và chỉ nên sử dụng giày bệt từ 2-3 phân.

Tổng hợp