Hình dáng cây
Bưởi bung là loại cây nhỡ, có thể cao 5-8m, cành non có lông nhỏ, cành già màu nâu đỏ, vỏ có mùi thơm như xoài. Lá nhiều, mọc đối, phiến lá hình trái xoan thuôn dài 5-15cm, rộng 2,5-6cm, trên lá có những túi tiết tinh dầu, lá non có lông, lá già nhẵn. Hoa nhỏ, màu trắng, thơm, mọc thành ngù ở kẽ lá hay đầu cành. Quả hình cầu, khi chín màu vàng nhạt, có vị ngọt, ăn được, hạt dài, cứng, đen.
Ảnh minh họa
Để làm thuốc, có thể thu hái quanh năm. Thường dùng tươi, hoặc thể phơi, sấy khô.
Theo Đông y: Thân (lõi) và rễ cây bưởi bung có vị ngọt, tính bình. Có tác dụng hành huyết, hoạt huyết, kiện tỳ, chỉ khái. Dùng chữa đau khớp xương do phong thấp, đòn ngã đau nhức, đau dạ dày, viêm phế quản, cảm mạo, ho suyễn, … Liều dùng: 15-30g sắc uống hoặc nghiền mịn uống.
Tính vị, tác dụng
Rễ có vị cay, lá có vị hơi ngọt, tính ấm, có tác dụng giải cảm, trừ đờm, chống ho, kích thích tiêu hoá, tán huyết ứ.
Tác dụng của cây bưởi bung
- Chữa cảm cúm: Dùng lá bưởi bung 20g; sắc lấy nước, chia thành 3 lần uống trong ngày.
- Chữa kém ăn, bụng đầy trướng: Dùng quả bưởi bung 15-20g, vỏ quít 7g; sắc nước uống thay trà trong ngày.
- Phụ nữ kém ăn, da vàng sau khi sinh nở: Dùng lá và cành non bưởi bung sao vàng 10-15g; sắc nước, chia ra uống thay nước trong ngày. Có tác dụng kích thích tiêu hóa, giúp ăn ngon miệng, thông huyết ứ ở phụ nữ sau khi sinh đẻ.
- Mụn ổ gà mọc ở bẹn nách, thối loét lâu ngày, ăn vào tới xương: Lá bưởi bung 1 nắm, lá ổi 1 nắm, lá thổ phục linh 1 nắm; cả 3 vị rửa sạch, thái nhỏ, lấy lá chuối non hơ nóng cho mềm, gói thuốc lại, to nhỏ tùy theo mụn nhọt; mặt nào định đặt lên mụn thì châm nhiều lỗ, cho nước thuốc dễ thấm vào mụn.