Hạ canxi huyết: Nguyên nhân và những rối loạn nghiêm trọng
(Giúp bạn)Canxi là khoáng chất thiết yếu của cơ thể, chủ yếu nằm ở xương và răng, 2% canxi còn lại là canxi ion nằm trong máu để thực hiện các chức năng thần kinh cơ, đông máu.
Biểu hiện
Theo Người lao động, trẻ em thiếu canxi thì ngoài việc bị còi xương, chậm tăng chiều cao còn bị còi cọc, khóc đêm, hay giật mình khóc thét, đổ mồi hôi trộm… Người lớn thiếu canxi thì bị loãng xương, còng lưng, gai cột sống, gai gót chân, hư răng... Hạ canxi máu chính là nói đến hạ ion canxi trong máu.
Tuy chỉ chiếm 2% nhưng nếu canxi máu hạ nhiều thì có nguy cơ gây ra cảm giác tê ở tay chân, lưỡi, quanh miệng; cảm giác hồi hộp, lo âu, mệt mỏi sau đó là chuột rút, vọp bẻ, co thắt các cơ ở tay, chân hoặc duỗi cứng đùi, cẳng chân và các ngón gây khó cử động; co giật tay chân hoặc toàn thân; co thắt thanh môn gây khó thở, hoa mắt, thậm chí ngất xỉu.
Những người đã hạ canxi máu một lần thì cũng sẽ dễ tái phát, nhất là khi có những đợt suy nhược cơ thể do ăn uống kém hay kích thích thần kinh (tức giận, lo lắng…).
Nguyên nhân
Sức khỏe và đời sống cho biết, hạ canxi máu là khi nồng độ canxi toàn phần trong máu dưới 8,8mg/dL (2,20mmol/l) trong điều kiện protein huyết thanh bình thường, hoặc canxi iôn hoá dưới 4,7mg/dL (1,17mmol/L).
Có nhiều nguyên nhân gây ra hạ canxi máu nên, trong đó chủ yếu là:Tăng tạo xương trong khi cung cấp canxi không đủ (trẻ em đang giai đoạn phát triển nhanh, phụ nữ đang mang thai và nuôi con bằng sữa mẹ), hội chứng kém hấp thu do rối loạn tiêu hoá kéo dài;
(Ảnh minh họa)
Suy và giả suy tuyến cận giáp trạng, là giảm bài tiết parathyroid hormon gây hạ canxi máu, tăng photpho máu và thường gây nên cơn tetani mạn tính.Thiếu hụt vitamin D; bệnh lý thận: bệnh lý ống thận, suy thận;Các nguyên nhân khác: thiếu hụt magiê, viêm tụy cấp, giảm albumin máu, tăng photpho máu.
Các thuốc gây hạ canxi máu như thuốc chống động kinh (phenobarbital, phenytoin), rifampicin, truyền máu nhiều, thuốc cản quang, dùng liều cao calcitonin.
Hạ canxi máu gây những rối loạn nghiêm trọng nào?
Dấu hiệu hay gặp là tình trạng co cứng cơ (chuột rút) ở vùng lưng và chân. Những trường hợp hạ canxi máu diễn biến từ từ, âm ỉ có thể gây các dấu hiệu thần kinh nhẹ như trầm cảm, lú lẫn hay kích thích tâm thần. Phù gai thị và đục thể thủy tinh có thể xuất hiện khi bị hạ canxi máu kéo dài.
Cơn tetani xuất hiện do hạ canxi máu nặng nhưng cũng có thể gặp trong trường hợp chỉ hạ canxi iôn hoá trong khi canxi toàn phần bình thường, ví dụ như trong tình trạng kiềm hoá máu.
Biểu hiện của cơn tetani là các triệu chứng cảm giác như dị cảm ở đầu chi, môi, lưỡi, bàn cổ chân, đau cơ lan toả, co cứng cơ vùng mặt, tay, chân. Ngoài cơn tetani tự phát, người ta còn dùng một số nghiệm pháp để tìm các dấu hiệu đặc trưng của hạ canxi máu.
Dấu hiệu Chvostek biểu hiện bằng sự co cơ mặt tự phát sau khi gõ nhẹ vào dây thần kinh mặt ở vị trí ngay trước ống tai.
Dấu hiệu Trouseau biểu hiện bằng sự co rút các cơ vùng cổ tay, bàn tay xuất hiện khi giảm lượng máu cung cấp cho bàn tay, dấu hiệu này còn gặp trong hạ magiê, kiềm hoá máu, hạ kali máu và khoảng 6% người khoẻ mạnh không phát hiện có rối loạn điện giải. Loạn nhịp tim hoặc rối loạn dẫn truyền trong tim có thể gặp ở một số trường hợp hạ canxi máu nặng.
Một số triệu chứng khác có thể gặp như: da khô, dày, móng tay giòn, có khía, dễ gãy; tóc xơ, cứng. Nhiễm nấm Candida cũng rất hay gặp, nhất là trong các trường hợp suy tuyến cận giáp trạng.
Tham khảo thuốc: Vitamin B9 Acid folic rất cần thiết cho rất nhiều các phản ứng sinh lý. Đặc hiệu hơn, acid folic cần thiết cho việc tổng hợp DNA và do đó đóng vai trò thết yếu trong quá trình phân chia tế bào. Nó còn tham gia vào quá trình sản xuất các acid amin không thiết yếu như methionine và glycin. |
Tú Liên
Theo GDVN