Những đối tượng cần thận trọng khi sử dụng dầu cá
(Giúp bạn)Dầu cá tuy là thuốc bổ nhưng không thể tùy tiện sử dụng vì có một số đối tượng có thể trạng đặc biệt không phù hợp với việc dùng dầu cá.
Dân trí dẫn tin theo WebMD, dầu cá vốn được coi là loại thuốc bổ vì chứa nhiều chất dinh dưỡng quý giá. Tuy nhiên việc sử dụng dầu cá không đúng chỉ dẫn có thể dẫn đến những tác dụng phụ tai hại.
Tác dụng phụ của dầu cá
Dầu cá khá an toàn đối với hầu hết mọi người, bao gồm phụ nữ có thai và cho con bú, khi dùng với liều thấp (3g trở xuống mỗi ngày). Với liều cao hơn, dầu cá có thể gây ra một số vấn đề về an toàn:
- Uống hơn 3g dầu cá mỗi ngày có thể khiến máu khó đông và làm tăng nguy cơ chảy máu.
- Dầu cá liều cao cũng làm giảm hoạt động của hệ miễn dịch, giảm khả năng chống nhiễm trùng. Điều này đặc biệt đáng lo ngại với những người đang phải sử dụng các thuốc để giảm miễn dịch (như bệnh nhân ghép tạng) và người già.
Dầu cá có thể gây những tác dụng phụ bao gồm ợ hơi, hơi thở hôi, ợ nóng, buồn nôn, tiêu chảy, phát ban và chảy máu cam. Uống dầu cá trong bữa ăn hoặc để lạnh có thể giảm những tác dụng phụ này.
Những trường hợp thận trọng với dầu cá
+ Bệnh gan: Dầu cá có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.
+ Dị ứng cá hoặc dị ứng hải sản: Một số người bị dị ứng cá và hải sản cũng có thể bị dị ứng với dầu cá.
+ Rối loạn lưỡng cực: Uống dầu cá có thể làm tăng một số triệu chứng của căn bệnh này.
+ Trầm cảm: Uống dầu cá có thể làm tăng triệu chứng của bệnh trầm cảm.
+ Tiểu đường: Sử dụng dầu cá liều cao có thể khiến cho việc kiểm soát đường huyết trở nên khó khăn hơn.
+ Cao huyết áp: Dầu cá có thể làm giảm huyết áp và khiến huyết áp tụt xuống quá thấp ở những người đang điều trị thuốc hạ huyết áp.
+ HIV/AIDS và các bệnh suy giảm miễn dịch khác: Dầu cá liều cao có thể làm giảm đáp ứng miễn dịch của cơ thể, gây ra vấn đề với những người vốn đã có hệ miễn dịch yếu sẵn.
+ Cấy máy khử rung: Một số nghiên cứu cho thấy dầu cá có thể làm tăng nguy cơ nhịp tim không đều ở những bệnh nhân cấy máy khử rung. Để an toàn tốt nhất là nên tránh các chế phẩm dầu cá.
+ Polyp tuyến có tính gia đình: Dầu cá có thể làm tăng nguy cơ ung thư ở những người bị căn bệnh này.
Tương tác với các thuốc khác
- Thuốc tránh thai uống: Dầu cá giúp làm giảm nồng độ một loại mỡ máu là triglycerides. Thuốc tránh thai uống có thể làm giảm hiệu quả của dầu cá do làm giảm nồng độ của chất này trong máu.
- Thuốc điều trị cao huyết áp: Sử dụng dầu cá cùng với các thuốc điều trị cao huyết áp có thể khiến huyết áp giảm quá thấp. Ví dụ về các thuốc điều trị cao huyết áp gồm captopril (Capoten), enalapril (Vasotec), losartan (Cozaar), valsartan (Diovan), diltiazem (Cardizem), Amlodipine (Norvasc), hydrochlorothiazide (HydroDiuril), furosemide (Lasix), và nhiều thuốc khác.
- Thuốc giảm cân: Thuốc Orlistat (Xenical, Alli) được dùng để giảm cân. Thuốc ngăn cản sự hấp thu chất béo từ ruột, do đó cũng có thể làm giảm hấp thu dầu cá khi uống cùng nhau. Để tránh điều này cần uống 2 thứ cách nhau ít nhất 2 giờ.
- Thuốc chống đông máu: Dầu cá có thể làm máu khó đông. Sử dụng dầu cá cùng với các thuốc chống đông máu có thể làm tăng khả năng xuất huyết. Ví dụ về các thuốc làm máu chậm đông bao gồm aspirin, clopidogrel (Plavix), diclofenac (Voltaren, Cataflam), ibuprofen (Advil, Motrin, others), naproxen (Anaprox, Naprosyn), dalteparin (Fragmin), enoxaparin (Lovenox), heparin, warfarin (Coumadin), và nhiều thuốc khác.
Nguyên tắc để dùng dầu cá đạt hiệu quả
Theo tin tổng hợp của Báo điện tử giáo dục Việt Nam, dầu cá rất có hiệu quả trong việc giảm sưng và giảm đau với những người bị viêm khớp, đau lưng, giúp giảm nguy cơ máu vón cục, ngăn ngừa các nếp nhăn... Tuy nhiên, dù là thuốc bổ nhưng không thể sử dụng tuỳ tiện. Dưới đây là những kiến thức cơ bản khi sử dụng dầu cá:
+ Đúng thời điểm
Dầu cá là dạng vitamin, tan trong dầu, chúng chỉ được hấp thu tốt nhất khi có dung môi phù hợp. Do đó, nên uống dầu cá sau bữa ăn, lượng chất béo trong cơ thể chính là dung môi thuận lợi để kích thích khả năng hấp thụ chất từ viên dầu cá.
+ Đúng liều lượng
Khi chế độ ăn không cung cấp đủ vitamin A, có thể bổ sung trực tiếp bằng cách uống dầu cá. Tuy nhiên, cần tuân theo đúng liều lượng quy định của bác sĩ, đặc biệt là những người dễ bị dị ứng, có các bệnh về tim mạch... Dầu cá chứa nhiều vitamin A, nếu không hấp thụ hết sẽ tích luỹ trong cơ thể và có thể gây ngộ độc.
+ Đúng đối tượng
- Người bình thường có thể tự bổ sung vitamin A bằng chế độ ăn nhiều cá tươi, đặc biệt là các loại cá chứa dầu như cá hồi, cá thu, cá mòi, cá ngừ... Ngoài ra, có thể ăn thêm gan động vật, trứng, sữa, các loại củ có màu vàng như chuối, đu đủ, bí ngô..., các loại rau như rau ngót, rau muống, mồng tơi...
- Nhóm đối tượng cần bổ sung dầu cá là: người ăn chay trường, người cao tuổi, phụ nữ có thai, cho con bú (sau đẻ 1 tháng), người nghiện rượu... Trẻ bị suy dinh dưỡng, chậm lớn, hoặc trẻ sau khi bệnh ho, tiêu chảy..., trẻ hay khóc về đêm nên cho dùng thêm dầu cá.
- Những người da, tóc khô, quáng gà, người làm việc nhiều với máy tính, hay buồn ngủ, mỏi mắt, khô mắt, mắc bệnh thấp khớp, viêm khớp, có các bệnh liên quan đến tim mạch cần phải bổ sung bằng dầu cá.
- Phụ nữ mang thai khi sử dụng dầu cá cần có sự chỉ dẫn cụ thể của bác sĩ. Tuy nhiên, liều lượng uống không được quá 5.000 IU vitamin A/ngày.
- Những người có vấn đề máu huyết hoặc đang sử dụng thuốc kháng đông như warfarin, heparin cần hỏi ý kiến bác sĩ nếu muốn sử dụng vì dầu cá có thể làm loãng máu. Người bị dị ứng với cá cần cẩn thận khi dùng dầu cá vì có thể bị nôn, tiêu chảy...
Lưu ý: Khi đang uống vitamin A không nên ăn nhiều những thực phẩm giàu tiền chất vi tamin A như: cà rốt, đu đủ, gấc.
Thùy Linh
Theo GDVN