Xử trí khi bị ngộ độc paracetamol

Chia sẻ trên Báo Thanh niên Online, TS-BS Phạm Duệ, Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: "Tại Trung tâm chống độc, một trong những nguyên nhân “đầu bảng” của các ca ngộ độc nhập viện do tân dược là paracetamol. Ngộ độc do chất này ngày càng tăng vì paracetamol là thành phần chính trong nhiều thuốc điều trị cảm cúm, giảm đau, chống viêm, hạ nhiệt, sổ mũi”.

“Đây là các thuốc không phải kê đơn, số lượng mua không bị giới hạn. Việc mua và sử dụng rất dễ dàng cũng là nguyên nhân dễ bị lạm dụng”, TS Phạm Duệ nhận xét.

Vì các thuốc chứa paracetamol có nhiều công dụng nên nhiều người cứ bị đau (đau đầu, đau răng, đau nhức cơ, khớp...) là mua thuốc giảm đau chứa paracetamol để uống.

TS Phạm Duệ cho biết, khi vào cơ thể paracetamol được chuyển hóa tại gan. Vốn lành tính nhưng khi uống quá liều, paracetamol sẽ được chuyển hóa tạo ra các chất độc với tế bào gan, gây phá hủy tế bào gan dẫn đến viêm gan nhiễm độc mà hậu quả nặng nề là suy gan cấp tính, vàng mắt vàng da, rối loạn đông máu, xuất huyết nhiều nơi, hôn mê gan rồi tử vong.

Với người có sẵn bệnh lý ở gan (viêm gan vi rút hay xơ gan do rượu) thì nguy cơ bị viêm gan nhiễm độc cấp do paracetamol càng cao, nhiều khi chỉ uống ở liều điều trị cũng có thể khởi phát viêm gan nhiễm độc thuốc.

Với mức độ nhẹ, tổn thương viêm gan nhiễm độc có thể phục hồi, nhưng nếu ngộ độc nặng gây suy gan tối cấp có thể gây tử vong.

“Là thuốc không phải kê đơn và có nhiều tên thương mại (nhãn hiệu) khác nhau, nên có thể bị quá liều paracetamol do tình trạng uống chồng chéo”, TS Phạm Duệ khuyến cáo.

Uống paracetamol quá liều có thể bị ngộ độc.

Triệu chứng ngộ độc paracetamol

Các triệu chứng sớm của ngộ độc cấp paracetamol có biểu hiện nghèo nàn: buồn nôn, nôn mửa, mệt mỏi trong vòng 12-24 giờ sau uống quá liều paracetamol.

Khoảng ngày thứ hai sau uống, có thể không còn triệu chứng, tưởng như đã khỏi. Các triệu chứng toàn phát như chán ăn, sợ cơm, vàng da... tăng lên vào ngày thứ ba, thứ tư sau uống.

Xử trí khi bị ngộ độc paracetamol

Theo Sức khỏe và Đời sống, ngay khi uống quá liều paracetamol cần nghĩ ngay đến tình trạng ngộ độc chứ không cần phải đợi đến khi có các triệu chứng bị ngộ độc thì mới xử lý.

Sơ cứu ban đầu cần thực hiện là gây nôn ngay khi mới uống thuốc. Ngoài ra, có thể dùng than hoạt hoặc thuốc tẩy muối hay nước chè đặc để làm giảm hấp thu lượng độc cho gan.

Phòng tránh bị ngộ độc paracetamol

Khi bị cảm cúm, đặc biệt là trẻ em không nên dùng paracetamol để tự điều trị quá 5 ngày, đối với người lớn không quá 10 ngày.Những người bị bệnh gan, suy dinh dưỡng, nghiện rượu, những người đang bị mất nước (do sốt cao kéo dài), người đang dùng các thuốc chống co giật (điều trị động kinh) phải thận trọng và chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ.

Liều thông thường giảm sốt cho trẻ là 10 - 15mg/kg cân nặng, ngày uống 3 - 4 lần, và liều tối đa cho trẻ không quá 60mg/kg/ngày. Người lớn mỗi lần uống 500 - 1.000mg, ngày uống 3 lần, không nên quá 3g trong ngày. Riêng đối với người cao tuổi, liều dùng nên thấp hơn do chức năng gan đã kém.

Tuyệt đối không nên uống rượu khi dùng thuốc và uống nhiều loại thuốc cảm cúm cùng một lúc. Khi có biểu hiện ngộ độc, bằng mọi cách phải gây buồn nôn, cho uống than hoạt tính giải độc.

Trong mọi trường hợp đều cần rửa dạ dày nên tốt nhất là đưa người bị ngộ độc đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt.

Thùy Linh

Nên đọc

Có nên uống thuốc hết hạn sử dụng?

Lưu ý khi trị mụn trứng cá bằng thuốc

Những thuốc người cao huyết áp nên tránh

Sử dụng thuốc chống nôn nghén trong thai kì

Theo GDVN