Cách nhận biết và xử lý tắc tuyến lệ ở trẻ

Trao đổi trên Vnexpress, Bác sĩ Lê Việt Sơn, trưởng Khoa Mắt, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, viêm tắc lệ đạo bẩm sinh ở trẻ là bệnh không hiếm, khoảng 4-5% trẻ mới sinh bị tình trạng này. Nhiều người nhầm tưởng các bé đẻ non hay ảnh hưởng từ nước ối bẩn trong quá trình mẹ chuyển dạ thì bị mắc bệnh này. Song thực tế đây là bệnh bẩm sinh, do có màng bít ở ống lệ đạo.

Ở thai nhi, lệ đạo là một ống đặc, và bình thường sẽ rỗng ở mấy tháng cuối, vì thế khi sinh ra, đa số trẻ có lệ đạo đã thông suốt để thực hiện chức năng dẫn lưu nước mắt.

Ở một số trẻ, quá trình tạo ống này vẫn tiếp tục sau khi sinh 1-2 tuần. Một số trẻ khác do màng bít lệ đạo không rỗng, nước mắt không chảy xuống được, mắt thường ướt, đọng nước mắt ở khe mi nên dễ bị viêm kết mạc kéo dài.

Dấu hiệu nhận biết trẻ bị tắc tuyến lệ

Theo Sức khỏe và đời sống, dấu hiệu tắc tuyến lệ hay ống mũi-lệ bẩm sinh có thể xuất hiện từ lúc mới đẻ. Một số trẻ sơ sinh khi khóc không có nước mắt, nhưng bình thường khi trẻ không khóc có một thứ nước mắt chảy tràn ra mi rồi xuống má, đồng thời có luồng trào ngược một thứ chất nhầy được sản xuất trong túi lệ.

(Ảnh minh họa)

Có thể da vùng đó nổi ban đỏ hoặc vết trợt do bị kích ứng hoặc cọ xát khi nước mắt rơi xuống. Nếu bị tắc hoàn toàn thì những dấu hiệu nói trên trở nên nghiêm trọng. Trường hợp chỉ tắc một phần thì tuyến lệ còn có khả năng để cho nước mắt cơ bản được sản xuất ra chảy xuống.

Tuy vậy, vào những lúc cơ thể gia tăng sản xuất nước mắt như trời lạnh, có gió hoặc tia nắng mặt trời chiếu, khi phần cuối ống mũi-lệ bị tắc (ví dụ do phù niêm mạc mũi) thì nước mắt càng tràn ra nhiều hơn (không phải do khóc).

Trẻ sơ sinh hay bị chảy nước mắt và gỉ mắt có thể là dấu hiệu của tắc tuyến lệ, vì thường thì lượng nước mắt này sẽ được di chuyển xuống các tuyến lệ thông với mũi. Nhưng khi bị tắc, nước mắt sẽ tràn xuống mí mắt dưới.

Tắc tuyến lệ có thể xảy ra ở bất cứ đoạn nào trong hệ thống dẫn lưu nước mắt. Trẻ bị tắc tuyến lệ mắt lúc nào cũng ướt như vừa khóc. Đặc biệt, mỗi sáng ngủ dậy, mắt thường có nhiều gỉ vàng, dính quanh mí mắt.

Phương pháp điều trị tắc tuyến lệ ở trẻ

Nhiều trường hợp trẻ em sơ sinh bị tắc tuyến lệ thường không cần phải điều trị, vì có đến 90% tuyến lệ bị tắc có thể “tự khai thông” trở lại khi trẻ ở độ tuổi từ 1 - 2 tuổi. Tuy nhiên, với những trẻ này, cha mẹ cần biết cách làm vệ sinh mắt cho bé.

Cách làm: dùng bông gòn hoặc vải xô mềm, thấm nước, tốt nhất là sử dụng nước đun sôi để nguội, để đảm bảo vô khuẩn hoặc dùng nước muối sinh lý (thuốc nhỏ mắt) NaCl9%o. Nhẹ nhàng lau mắt cho bé, lấy hết những ghèn, gỉ dính trên đôi mắt của bé. Nên thực hiện vệ sinh mắt từ 3 - 5 lần/ngày để giữ cho đôi mắt của bé luôn sạch sẽ.

Chú ý phải làm thật nhẹ nhàng và cẩn thận, tránh để mi mắt bị trầy xước dẫn đến viêm nhiễm. Nếu phát hiện mắt bé bị sưng đỏ, cần đưa bé đến khám ở bác sĩ chuyên khoa mắt để được tư vấn và có liệu pháp điều trị thích hợp.

Mát-xa tuyến lệ cho trẻ: cha mẹ dùng ngón tay đã cắt móng và rửa tay sạch sẽ, mát-xa nhẹ nhàng góc mắt cho bé. Mát-xa bắt đầu từ góc trong của mí mắt rồi di chuyển (vuốt xuôi) xuống phía mũi. Nên thực hiện mát-xa từ 5 - 10 lần/ngày, mỗi lần mát-xa từ 5 - 10 phút. Tác dụng chủ yếu là: mát-xa gây áp lực nhẹ nhàng đến ống dẫn lệ, giúp thông chất lỏng khỏi những đoạn bị tắc và giải phóng điểm bít tắc.

Thông tuyến lệ: áp dụng khi đã làm những biện pháp trên không hiệu quả thì cha mẹ cần đưa bé đến khám ở bác sĩ chuyên khoa mắt để điều trị. Bác sĩ có thể cho bé sử dụng thuốc hoặc dùng biện pháp thông tuyến lệ.

Phương pháp thông tuyến lệ: trước khi thông tuyến lệ, cần làm vệ sinh mắt cho bé để lấy hết ghèn gỉ. Dùng một ống nhỏ linh hoạt luồn vào bên trong tuyến lệ bị tắc để thông. Cha mẹ cần thực hiện đúng các chỉ dẫn của bác sĩ sau thông để tránh bị tắc trở lại.

Phẫu thuật mở rộng tuyến lệ: trường hợp đặc biệt, bé bị tắc tuyến lệ cần phải phẫu thuật mở rộng tuyến lệ nếu tất cả các biện pháp khác thất bại.

Tú Liên

Nên đọc

Làm cách nào để trẻ bú sữa khi thức

Không nên để trẻ ngủ nằm gối

Nguy cơ ung thư thư miệng vì dùng nước súc miệng sai cách

Cơ thể tăng hoặc giảm kali huyết là như thế nào?

Theo GDVN