Thuốc ho dextromethorphan: Thận trọng khi sử dụng

Nguyên nhân của bệnh ho

Theo Wikipedia, ho là một phản xạ xuất hiện đột ngột và thường lặp đi lặp lại, nó có tác dụng giúp loại bỏ các chất bài tiết, chất có thể gây kích thích, các hạt ở môi trường bên ngoài và các vi khuẩn bám vào đường hô hấp.

Phản xạ ho bao gồm ba giai đoạn: hít vào, một cơ chế buộc phải thở ra, hơi thở ép vào thanh môn đang đóng kín, lượng không khí từ phổi thoát mạnh ra ngoài sau khi thanh môn mở ra, và thường đi kèm với một âm thanh đặc trưng.. Ho có thể xảy ra một cách cố ý lẫn vô ý.

Ho thường là biểu hiện của 1 căn bệnh. Nhiều virus và vi khuẩn có thể truyền nhiễm từ vật chủ này sang vật chủ khác thông qua ho. Phần nhiều thì ho là do một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp gây ra, nhưng nó vẫn có thể bị kích hoạt do nghẹt thở, không khí ô nhiễm, hút thuốc lá, hen suyễn, bệnh trào ngược dạ dày, do chảy nước từ mũi hay khoang mũi xuống, viêm phế quản mãn tính, ung thư phổi, suy tim.

Các dược phẩm ức chế cơn ho như codein hoặc dextromethorphan thường được kê toa thuốc cho bệnh nhân, nhưng những thuốc này đã được chứng minh là chúng có rất ít tác dụng.

Những phương thức điều trị khác cũng được lựa chọn là nhắm vào chữa trị bệnh viêm đường hô hấp hoặc làm cho khạc ra chất đờm dãi. Vì ho là một phản xạ tự nhiên với mục đích bảo vệ cơ thể, cho nên việc ức chế phản xạ ho có thể gây tác dụng có hại, đặc biệt là khi bị ho nhiều.

Dextromethorphan thường được dùng để trị ho.

Dextromethorphan là chất gì?

Trang Sức khỏe và Đời sống cho biết, dextromethorphan là một dẫn xuất của morphin thường dùng để sản xuất thuốc giảm ho. Nó có tên trong danh mục thuốc thiết yếu Việt Nam ban hành lần thứ tư năm 1999 và hiện nay có mặt trong nhiều loại thuốc ho với nhiều dạng thuốc và hàm lượng khác nhau như thuốc viên, siro ho, dịch treo...

Trong nhiều chế phẩm trị ho và cảm lạnh, dextromethorphan thường được dùng phối hợp với nhiều hoạt chất khác như terpin HCl, paracetamol, pseudoephedrin (PSE), clorpheniramin, guaifenesin, phenylpropanolamin,... Dextromethorphan HBr có trong thành phần của nhiều loại thuốc ho, thuốc cảm như terpintrodex, recotus, ameflu, tydol, atussin, decolsin, rhumenol, cetamol, thuốc cốm bé ho...

Như ta đã biết, các triệu chứng của cảm cúm bao gồm nhiều biểu hiện nên các loại thuốc này thường phối hợp nhiều thành phần để hạ sốt, giảm đau nhức, đau họng, trị ho, giảm sung huyết mũi, các biểu hiện dị ứng thời tiết như hắt hơi,...

Dextromethorphan tác động lên trung tâm ho ở hành não nên làm giảm ho. Mặc dù cấu trúc hóa học có liên quan đến morphin, nhưng dextromethorphan không có tác dụng giảm đau và nói chung rất ít tác dụng an thần.

Dextromethorphan được dùng giảm ho nhất thời do kích thích nhẹ ở phế quản và họng như cảm lạnh thông thường hoặc hít phải các chất kích thích. Dextromethorphan có hiệu quả nhất trong điều trị ho mạn tính, không có đờm. Thuốc thường được dùng phối hợp với nhiều chất khác trong điều trị triệu chứng đường hô hấp trên.

Thuốc không có tác dụng long đờm. Hiệu lực của dextromethorphan gần tương đương với hiệu lực của codein, một dẫn xuất khác của morphin. So với codein, dextromethorphan ít gây tác dụng phụ ở đường tiêu hóa hơn. Với liều điều trị, tác dụng chống ho của thuốc kéo dài được 5 - 6 giờ. Ðộc tính thấp, nhưng với liều cao có thể gây ức chế hệ thần kinh trung ương.

Thuốc ho chứa dextromethorphan có bị lạm dụng?

Hoạt chất dextromethorphan là một chất tổng hợp hóa dược, không có trong tự nhiên. Ngoài tác dụng giảm ho còn có phản ứng phụ gây buồn ngủ nhưng khá hiếm gặp. Chính vì thế mà nó được sử dụng làm thuốc chống ho ở cả người lớn và trẻ em do viêm nhiễm hoặc kích ứng đường hô hấp.

Thuốc ho này được coi là an toàn với liều lượng cho phép và dùng theo chỉ dẫn của thầy thuốc. Trong một số dạng thuốc ho, thuốc cảm khác, hàm lượng dextromethorphan rất nhỏ từ 5 - 30mg. Đối với một số thuốc ho, thuốc cảm có phối hợp dextromethorphan với các chất khác có thể xảy ra các phản ứng phụ như tạo cảm giác ngầy ngật, đê mê khiến người dùng thuốc có thể lạm dụng vào mục đích không phải để chữa bệnh.

Những lưu ý khi sử dụng Dextromethorphan

Dextromethorphan chống chỉ định không dùng cho trẻ em dưới 12 tháng tuổi. Không dùng thuốc này cho người bị suy hô hấp, hen suyễn. Không dùng cho phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.

Tuyệt đối phải kiêng rượu khi dùng loại thuốc ho này. Không phối hợp với các thuốc có tác dụng trên thần kinh trung ương khác, các thuốc thuộc nhóm dẫn xuất của morphin.

Ở liều cao, dextromethorphan có thể ức chế thần kinh trung ương. Triệu chứng khi thần kinh bị ức chế là gây ảo giác hoặc thậm chí cả ảo thanh ở người sử dụng, đặc biệt là lứa tuổi nhỏ.

Thùy Linh

Nên đọc

Mặt trái của thuốc giảm đau Aspirin

Cách sử dụng thuốc chữa trị táo bón

Những điều cần biết khi đang uống thuốc chống đông máu

Uống thuốc tẩy giun như nào cho đúng?

Theo GDVN