Bệnh giun đũa
(Giúp bạn)Giun đũa trưởng thành sống trong ruột non, con cái đẻ mỗi ngày trung bình 200.000 trứng, trứng mới đẻ không có phôi, hình bầu dục, có vỏ dày sần sùi, có kích thước khoảng 60x 40 micromét .
Giun đũa là gì?
Thông tin từ Viện sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng TP.HCM, giun đũa có màu trắng ngà hay hồng lợt. Thân dài đầu và đuôi có hình chóp nón. Miệng có 3 môi hình bầu dục, xếp cân đối gồm có 1 môi lưng và 2 môi bụng. Bờ môi có răng và các gai cảm giác.
Giun đũa có kích thướt khá to, giun đực: 15 - 31 cm x 2- 4 mm, đuôi cong lại về phía bụng, có 2 gai giao hợp ở cuối đuôi.
Giun đũa cái dài 20 – 35 cm x 3 – 6 mm. Đuôi cái thẳng hình nón, có 2 gai nhú sau hậu môn. Lỗ sinh dục nằm ở khoảng 1/3 trên, mặt bụng. Tại khoảng này giun cái có 1 vòng thắt quanh thân có vai trò giữ giun đực trong khi thụ tinh.
Giun đũa là ký sinh trùng sống trong ruột non. Nhiễm giun đũa là bệnh rất phổ biến đặt biệt ở trẻ em. Có đến 1/4 dân số trên thế giới bị nhiễm giun, nhất là ở các nước đang phát triển.
Người bị nhiễm bệnh khi ăn phải trứng giun đũa có trong thức ăn và nước uống chưa nấu chín.
Trứng giun đũa có sức đề kháng cao với các yếu tố lý hóa của môi trường. Hóa chất ở các nồng độ thường dùng clo 2%, formol 2% không diệt được trứng giun đũa. Trứng có thể tồn tại được trong nước đến 5-7 năm trong đất vườn có bóng mát.
Nguyên nhân nhiễm giun đũa
1. Tên tác nhân: giun đũa (Ascaris lumbricoides).
2. Hình thái: giun đũa là loại giun có kích thước lớn ký sinh ở ruột non của người. Giun cái trưởng thành dài khoảng 20-25cm, giun đực dài 15-17cm. Giun có màu trắng hồng, đầu và đuôi thon nhọn. Giun đũa cái đẻ trứng, trứng giun hình bầu dục dài 45-50 mm. Lớp ngoài cùng của trứng có lớp vỏ xù.
3. Khả năng tồn tại trong môi trường bên ngoài: trứng giun đũa ra ngoại cảnh thâm nhập vào đất, gặp điều kiện thuận lợi ở nhiệt độ môi trường 24-25oC sau 12-15 ngày, trứng phát triển thành ấu trùng có khả năng gây nhiễm cho người và giữ khả năng này trong nhiều tháng thậm chí 1-2 năm nếu gặp vùng đất thuận lợi.
Trứng giun tồn tại trong mùa hè được khoảng 3 tháng, ở nhiệt độ thấp hơn thì thời gian này kéo dài hơn. Trứng giun đũa có khả năng tồn tại ở nhiệt độ âm tới -12oC. Trứng giun sống được vài giây ở nhiệt độ 50oC và bị diệt ở nhiệt độ 60oC. Độ ẩm trên 80% là thuận lợi nhất cho trứng phát triển. Trứng giun dễ bị diệt dưới ánh nắng mặt trời và khô hanh.
Triệu chứng, biểu hiện nhiễm giun đũa
- Khi ấu trùng giun vào phổi: gây kích thích dị ứng trong phổi làm tổn thương mao mạch và phế nang, làm cho bệnh nhân bị sốt nhẹ, ho khan, khạc đờm lẫn máu, thở khò khè, khó thở và đau sau xương ức.
- Khi vào ruột: Nếu chỉ có số lượng ít giun trưởng thành trong ruột thì không gây triệu chứng. Nhưng khi nhiễm nhiều giun, sẽ có các triệu chứng giống như loét dạ dày tá tràng, đau bụng, rối loạn tiêu hóa. Trường hợp nhiễm quá nhiều giun, các búi giun có thể gây tắc ruột, xoắn ruột, lồng ruột hoặc tử vong. Ở bệnh nhân bị mắc bệnh thương hàn, giun đũa có thể xuyên thủng thành ruột. Bệnh nhân có thể khạc hay nôn ra giun qua mũi, miệng hoặc giun chui ra từ hậu môn.
- Nếu giun chui vào ống mật chủ, ống tuỵ gây viêm đường mật, viêm túi mật, áp-xe gan do vi khuẩn, viêm tụy hoặc vàng da tắc mật. Trẻ em bị nhiễm giun sẽ chậm lớn.
- Nếu ấu trùng đi lạc vào não, thận, mắt, tủy sống... sẽ gây ra các triệu chứng liên quan đến các cơ quan này - Theo Sức khỏe & đời sống.
Chẩn đoán nhiễm giun đũa
1. Chẩn đoán xác định bệnh
Có một trong các biểu hiện sau:
- Thấy giun trưởng thành trong phân hoặc giun chui ra qua mũi, miệng.
- Xét nghiệm phân tìm thấy trứng giun
2. Chẩn đoán phân biệt
Bệnh giun đũa cần phân biệt với một số bệnh như sau:
- Giai đoạn nhiễm giun ở phổi cần phân biệt với bệnh hen, nhiễm nấm phổi, nhiễm giun lươn, giun móc, sán lá phổi….
- Giai đoạn nhiễm giun ở ruột: cần phân biệt với loét tá tràng, loét dạ dày, bệnh túi mật hoặc tụy.
Phòng ngừa nhiễm giun đũa
Tuyên truyền giáo dục nhằm nâng cao ý thức thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh cá nhân và cộng đồng, bảo vệ môi trường không bị nhiễm phân cụ thể:
- Không ăn rau sống, quả xanh; không uống nước lã, nước đá vì nước đá nhiều khi được làm từ nguồn nước không sạch.
- Hướng dẫn trẻ em rửa tay trước khi ăn uống hay sau khi tiếp xúc với đồ chơi
- Các vùng nông thôn, cha mẹ và người lớn không để trẻ chơi nơi đất cát. Thường xuyên cắt móng tay cho trẻ, tránh để móng tay dài dễ nhét đất cát và lây nhiễm trứng giun. Tắm rửa hàng ngày cho trẻ bằng nước sạch.
- Dự phòng cho đối tượng nguy cơ cao: Tẩy giun định kỳ 2 lần/năm, cách nhau 4-6 tháng, đặc biệt là trẻ em từ 2-12 tuổi.
- Không nên dùng phân tươi bón ruộng hay bón rau xanh.
- Phát động các chiến dịch dọn vệ sinh trong cộng đồng dân cư, xây dựng hệ thống cống rãnh, xử lý nước thải. Có thể xử lý phân bằng vôi bột 150-200 gam/kg phân, trứng chết sau 30 phút-1 giờ
Biến chứng nhiễm giun đũa
- Suy dinh dưỡng: Trẻ em bị nhiễm giun đũa rất có nguy cơ bị suy dinh dưỡng do giun đũa chiếm đoạt các chất dinh dưỡng trong cơ thể người bệnh.
- Giun đũa gây tắc ruột, xoắn ruột, lồng ruột.
- Giun chui vào ống mật gây tắc ống dẫn mật, viêm túi mật, vàng da do ứ mật, áp xe gan, tắc ruột.
- Giun chui vào ống tuỵ dẫn đến viêm tuỵ cấp hoặc bán cấp.
- Giun gây viêm màng bụng do giun làm thủng ruột.
Tham khảo thuốc: 3b – Medi: Bổ sung các vitamin nhóm B cho cơ thể. Với liều cao dùng để điều trị các chứng đau nhức do các bệnh lý thần kinh, bệnh yếu cơ... |
Trà Mi
Theo GDVN