Bệnh xơ phổi: Nguyên nhân, triệu chứng

Theo Khoa học & đời sống, xơ phổi là bệnh lý đường hô hấp, có đặc trưng là sự phát triển dày lên của mô phổi. Bệnh có thể do một nguyên nhân biết rõ như ngộ độc (thuốc), vi khuẩn (lao), các loại bụi nhà máy... Cũng có những trường hợp không xác định được nguyên nhân, gọi là xơ phổi nguyên phát.

Nguyên nhân xơ phổi

Những yếu tố phổ biến nhất bao gồm:

- Lao động và môi trường:

Tiếp xúc lâu dài với một số chất độc và các chất ô nhiễm có thể gây hại phổi. Trong số đó có bụi silic và sợi amiăng. Phơi nhiễm kéo dài với một số chất hữu cơ, bao gồm cả bụi ngũ cốc, mía đường, phân chim và động vật, cũng có thể gây xơ hóa.

- Bức xạ: Một tỷ lệ nhỏ những người được xạ trị liệu điều trị ung thư phổi hoặc ung thư vú có dấu hiệu tổn thương phổi sau vài tháng hoặc đôi khi là 1 năm sau điều trị ban đầu. Các mức độ nghiêm trọng của tổn thương tùy thuộc vào phổi được tiếp xúc với bức xạ, tổng lượng xạ trị, hóa trị liệu và sự hiện diện của bệnh phổi ở dưới.

- Thuốc: Nhiều loại thuốc có thể gây hại phổi, đặc biệt là các loại thuốc hóa trị (methotrexate, cyclophosphamide); thuốc dùng để điều trị rối loạn nhịp tim và các rối loạn tim mạch khác (amiodarone, propranolol); một số thuốc tâm thần và một số thuốc kháng sinh (nitrofurantoin, sulfasalazine).

- Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Trào ngược axít dạ dày trở lại thực quản có một vai trò quan trọng trong chứng xơ phổi. Mặc dù những người bị xơ phổi thường xuyên có bị trào ngược dạ dày thực quản, họ có thể không có triệu chứng điển hình của trào ngược dạ dày thực quản, chẳng hạn như chứng ợ nóng và ợ hơi.

- Các bệnh khác: Nhiễm trùng phổi nghiêm trọng như bệnh lao và viêm phổi có thể gây tổn thương phổi vĩnh viễn. Vì vậy, có thể rối loạn có ảnh hưởng đến các mô trong cơ thể, không chỉ phổi, như bệnh lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp dạng thấp, viêm da cơ, hội chứng Sjogren và sarcoidosis. Trong trường hợp hiếm hoi, xơ cứng bì liên quan với một dạng đặc biệt nghiêm trọng của chứng xơ hoá phổi.

Xơ hóa phổi tự phát: Khi nguyên nhân không được biết đến

Danh mục các chất và bệnh có thể dẫn đến chứng xơ phổi là dài. Mặc dù vậy, trong nhiều trường hợp, nguyên nhân không bao giờ được tìm thấy. Xơ phổi không rõ nguyên nhân được gọi là xơ hóa phổi tự phát.

Các nhà nghiên cứu có một số lý thuyết về những gì có thể gây ra chứng xơ phổi tự phát, bao gồm virus và phơi nhiễm với khói thuốc lá. Và bởi vì một loại xơ hóa phổi tự phát trong gia đình, di truyền cũng được cho là đóng vai trò, ngay cả ở những người không trực tiếp thừa hưởng căn bệnh này.

Các yếu tố nguy cơ xơ phổi

Sức khỏe & đời sống cho biết các yếu tố làm cho dễ bị xơ hóa phổi bao gồm:

1. Tuổi: Mặc dù chứng xơ phổi đã được chẩn đoán ở trẻ em và trẻ sơ sinh, căn bệnh này rất có thể ảnh hưởng đến tuổi trung niên và người cao tuổi.

2. Giới tính: Nói chung, đàn ông có nhiều khả năng bị xơ phổi hơn so với phụ nữ.

3. Lao động và độc tố môi trường: Có nguy cơ phát triển chứng xơ phổi nếu làm việc trong nông nghiệp, khai thác, xây dựng hoặc đang tiếp xúc với các chất ô nhiễm được biết là gây tổn hại phổi.

4. Bức xạ và hóa trị: Có phương pháp điều trị phóng xạ vùng ngực hoặc sử dụng một số thuốc hóa trị làm cho dễ bị xơ hóa phổi.

5. Yếu tố nguy cơ xơ hóa phổi tự phátMặc dù các nguyên nhân gây xơ hóa phổi tự phát không được biết, các nhà nghiên cứu đã xác định một số yếu tố mà dường như làm tăng nguy cơ:

- Hút thuốc lá. Người hút thuốc nhiều và đã từng hút thuốc dễ phát triển xơ phổi tự phát hơn những người chưa bao giờ hút thuốc.

- Yếu tố di truyền. Một loại hiếm của xơ phổi tự phát mang tính gia đình. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được những gen cụ thể liên quan, nhưng họ đã phát hiện ra những thay đổi di truyền trong các protein ở đường hô hấp và túi khí của người bị xơ hóa phổi tự phát.

- Vi-rút. Nhiều người báo cáo có các triệu chứng của chứng xơ phổi sau khi mắc một căn bệnh do vi-rút, đặc biệt là bệnh do vi-rút herpes, Epstein-Barr... Các nhà nghiên cứu đang xem xét các vi-rút có thể đóng vai trò trong bệnh phổi.

Triệu chứng, biểu hiện bệnh xơ phổi

Các dấu hiệu và triệu chứng của chứng xơ phổi bao gồm:

- Khó thở.

- Ho khan.

- Mệt mỏi.

- Không giải thích được giảm cân.

- Đau nhức bắp thịt và khớp.

- Các triệu chứng thường gặp nhất ở chứng xơ phổi là khó thở, đặc biệt là trong hoặc sau khi hoạt động thể chất, và ho khan. Thường không xuất hiện cho đến khi bệnh nặng hơn, và không thể đảo ngược tổn thương phổi đã có. Thậm chí sau đó, có thể giảm nhẹ triệu chứng.

Rối loạn thở thường trở nên tồi tệ dần dần, và cuối cùng có thể xuất hiện trong các hoạt động thường xuyên – như mặc quần áo, nói chuyện trên điện thoại, thậm chí ăn uống. Tại thời điểm này, các triệu chứng không thể bỏ qua.

Các diễn biến của chứng xơ phổi và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng có thể thay đổi đáng kể giữa người này và người khác. Một số người bị bệnh rất nhanh chóng đến tình trạng nghiêm trọng. Những người khác có triệu chứng trung bình và phát triển tồi tệ hơn trong thời gian vài tháng hay 1 năm.

Trà Mi

Nên đọc

Lợi ích từ những thứ có hại

Uống nước cam vào buổi tối có hại gì không?

Bà bầu có được uống thuốc Chlorpropamid không?

Thoát vị hoành: Triệu chứng, chẩn đoán

Theo GDVN