Bệnh dịch hạch

Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, dịch hạch là một loại bệnh do vi khuẩn Yersinia pestis hình que thuộc họ Enterobacteriaceae gây ra. Căn bệnh đã gây nhiều trận dịch kinh hoàng với tỉ lệ tử vong rất cao trong lịch sử nhân loại (nếu không được điều trị, tử vong ở thể hạch là 75%, và ở thể phổi là gần 100%).

Trực khuẩn dịch hạch

Bệnh dịch hạch lây thế nào?

Dân trí cho biết, trực khuẩn dịch hạch (Yersinia pestis) bị diệt ở nhiệt độ 55oC trong vòng 30 phút, ở 100oC trong vòng 1 phút; thuốc sát khuẩn thông thường cũng diệt được vi khuẩn dịch hạch. Dịch hạch là bệnh lưu hành ở nhiều nước trên thế giới. Ở Việt Nam, bệnh lan truyền từ loài gặm nhấm mà chủ yếu là chuột sang người, do bọ chét chuột đốt lây bệnh.

Trong tự nhiên, bệnh dịch hạch lan truyền như sau: bọ chét hút máu con chuột A, vi khuẩn dịch hạch nhân lên trong dạ dày của bọ chét làm tắc nghẽn tiêu hoá chuột A. Con bọ chét bị tắc nghẽn tiêu hóa, chuyển sang đốt con chuột B thì vi khuẩn sẽ theo vết đốt vào cơ thể chuột B và lan truyền bệnh. Lây lan trực tiếp từ người bệnh sang người lành do: hít phải vi khuẩn dịch hạch tồn tại trong không khí do tiếp xúc với bệnh nhân mắc dịch hạch thể phổi. Vi khuẩn dịch hạch xâm nhập trực tiếp qua da lành hoặc da bị trầy xước, tiếp xúc tay trực tiếp vào động vật bị bệnh, động vật nuôi trong nhà như mèo cắn hoặc cào.

Làm sao để phát hiện sớm bệnh dịch hạch?

Bệnh dịch hạch ở người gồm các thể bệnh: thể hạch, thể nhiễm khuẩn huyết, thể phổi và thể màng não.

Thể hạch chiếm hơn 90% các thể bệnh, gồm các triệu chứng: khởi phát bệnh đột ngột, ớn lạnh, mệt mỏi, đau cơ, đau bụng, buồn nôn và đau đầu. Sau đó, bệnh chuyển sang giai đoạn toàn phát với các triệu chứng: nhiễm khuẩn, nhiễm độc và sưng hạch. Hạch có thể to bằng ngón tay cái hoặc bằng quả trứng gà, lúc đầu đau và cứng chắc, sau đó, hạch mềm hoá mủ. Từ thể hạch có thể tiến triển thành thể nhiễm khuẩn huyết, thể phổi hoặc viêm màng não thứ phát. Nếu không được điều trị sớm và tích cực, thể hạch rất dễ tiến triển đột ngột thành nhiễm khuẩn tối cấp với biểu hiện: sốt cao 40 - 41oC, tình trạng nhiễm khuẩn, nhiễm độc, huyết áp giảm, mạch nhanh, nhỏ, bệnh nhân bị vật vã, rối loạn tinh thần, hôn mê, thường tử vong trong vòng 3 - 5 ngày.Hạch ở cổ sưng to trong bệnh dịch hạch.

Các thể nhiễm khuẩn huyết, thể phổi, thể viêm màng não thường là thứ phát. Dịch hạch thể phổi rất nguy hiểm vì có thể lây truyền trực tiếp qua đường hô hấp từ người bệnh sang người lành và bùng phát thành dịch lớn. Bệnh nhân có triệu chứng ở phổi cho đến ngày cuối cùng của bệnh, đờm loãng, có bọt dính máu, thường xuất hiện tràn dịch màng phổi, có biến chứng phù phổi cấp, tỷ lệ tử vong cao.

Chẩn đoán bệnh cần tìm thấy vi khuẩn dịch hạch hoặc kháng nguyên F1 của vi khuẩn trong bệnh phẩm của bệnh nhân.

Bệnh dịch hạch cần phân biệt với một số bệnh: viêm hạch, lao hạch.

Chữa trị bệnh dịch hạch thế nào?

Bệnh nhân mắc bệnh dịch hạch cần phải cách ly điều trị để tránh lây lan bệnh cho mọi người. Cho bệnh nhân dùng kháng sinh để diệt vi khuẩn dịch hạch.

Điều trị triệu chứng: truyền dịch để bù nước điện giải, chống toan huyết, dùng thuốc trợ tim mạch, giảm đau, hạ sốt, an thần, chống choáng, suy hô hấp, suy tuần hoàn, xuất huyết, nâng sức đề kháng cho bệnh nhân bằng việc dùng vitamin nhóm B, C, dinh dưỡng tốt...

Trà Mi

Nên đọc

Tác hại khi lạm dụng thuốc kích thích ăn cho trẻ

Trẻ có nguy cơ đột tử khi ngủ trên ghế sôfa

Thực phẩm gây viêm nướu và mẹo tránh viêm nướu

Bà bầu ăn cà pháo được không?

Theo GDVN