Bệnh sâu răng: Triệu chứng, chẩn đoán, phòng ngừa

Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, bệnh sâu răng có một lịch sử dài, với các căn cứ cho thấy nó đã xuất hiện từ thời kỳ Đồ Đồng, Đồ Sắt, thời Trung Cổ, và thậm chí trước cả thời kỳ Đồ Đá Mới.  Người ta đã liên hệ những đợt bệnh sâu răng lan rộng mạnh nhất với các thay đổi về chế độ ăn. Ngày nay, bệnh sâu răng vẫn là một trong những bệnh thường gặp nhất trên khắp thế giới.

Triệu chứng, biểu hiện bệnh sâu răng

- Khi chưa thấy lỗ sâu: thấy đốm trắng đục, mờ như phấn (khi thổi khô răng), chưa có lỗ sâu. Ở giai đoạn này, bệnh nhân không phát hiện được bệnh sâu răng. Tuy nhiên, ở giai đoạn này, các biện pháp vệ sinh răng miệng và phòng ngừa vẫn còn hiệu quả.

- Nhìn thấy lỗ sâu: Thường là thương tổn men và ngà răng. Nếu dùng dụng cụ nạo ngà, lấy hết vụn bẩn thức ăn trong lỗ sâu, sẽ thấy đáy lỗ sâu rộng hơn miệng lỗ. Cần lưu ý: khi đã nhìn thấy lỗ sâu trên bề mặt thân răng, thì đây là giai đoạn muộn của quá trình bệnh sâu răng, cần phải chữa trị kịp thời để tránh gây những hậu quả nghiêm trọng.

- Đau buốt thoáng qua khi có kích thích: Khi có kích thích tác động lên răng như: thức ăn lọt vào lỗ sâu, khi ăn thức ăn hay uống nóng, lạnh, ngọt..., bệnh nhân sẽ đau buốt; khi loại bỏ các tác nhân kích thích thì sẽ hết đau. Ở giai đoạn này, đã có có triệu chứng của viêm tủy có khả năng hồi phục.

- Nếu thấy răng có lỗ sâu và có những cơn đau tự phát, đau thành cơn kéo dài  nhiều phút rồi dịu dần thì đó là dấu hiệu nhiễm trùng tủy răng. Lúc này, cần phải có sự can thiệp kịp thời của bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt.

Chẩn đoán bệnh sâu răng

- Răng bị sâu sẽ ê buốt khi có kích thích nóng lạnh, chua ngọt, khi lỗ sâu tiến sát tủy răng thì tủy răng sẽ bị viêm, bệnh nhân bị đau tủy răng từng cơn.

- Lỗ sâu nằm trên mặt nhai, mặt ngoài và mặt trong của răng thì dễ phát hiện khi khám lâm sàng, lỗ sâu ở mặt tiếp giáp của hai răng thì khó phát hiện hơn, nhiều trường hợp cần chụp Xquang để chẩn đoán, bệnh nhân có thể chụp phim cận chóp hoặc phim panorama.

- Để phát hiện sâu răng, tất cả mọi người cần đi khám răng định kỳ 6 tháng 1 lần để kiểm tra có bị sâu răng không và chữa kịp thời.

Phòng ngừa bệnh sâu răng

Sức khỏe & đời sống cho biết, để phòng ngừa sâu răng, chúng ta nên ăn uống theo những khuyến cáo sau đây:

- Chỉ ăn đường dưới 500g/người/tháng sẽ giảm đáng kể nguy cơ sâu răng. Chất ngọt thay thế đường loại ngọt đậm và xylitol không gây sâu răng. Các loại ít ngọt tuy bị vi khuẩn trong miệng chuyển hoá nhưng với tốc độ rất chậm nên có thể xem là an toàn. Tương lai, thuốc dùng cho trẻ em cũng dùng các chất ngọt thay thế đường sẽ giảm tỷ lệ sâu răng cho trẻ.

- Thức ăn giàu canxi, vitamin D có trong sữa, rau quả xanh, cá, phomat... giúp chống mòn răng, rụng răng và loãng xương ở người cao tuổi. Phomat rất giàu chất canxi, khi ăn phomat chất canxi bám vào bề mặt răng có tác dụng phục hồi bề mặt răng chống lại sự tấn công của acid rất hiệu quả. Vấn đề là cần tuyên truyền cho nhân dân ta có thói quen ăn phomat.

- Các loại rau quả không gây hại cho răng gồm: rau xanh các loại, dưa chuột, súp lơ, bí xanh, bí đỏ, cà tím, củ cải, cà rốt, mướp, dưa gang… giúp làm sạch răng và loại bỏ mảng bám. Nên ăn 200g/bữa và ăn đều đặn hàng ngày.

Tuy nhiên, có những rau quả gây hại cho răng như: chuối, chà là, nho, cà chua, đậu hà lan, quả sung, táo ngọt, lựu, cam, quýt, quất, me chua, sấu, tầm duột... do chứa nhiều carbohydrat hoặc acid ăn mòn răng.

Vì vậy, chúng ta nên dùng xen kẽ loại rau quả gây sâu răng với loại không gây sâu răng thì vừa đảm bảo đủ chất dinh dưỡng vừa phòng ngừa được sâu răng. Để hạn chế tối đa quá trình ăn mòn răng, cần hạn chế số lượng và số lần uống nước có ga.

- Giữ vệ sinh răng miệng

Nên súc miệng ngay sau khi ăn hay uống đồ ngọt. Chải răng mỗi ngày 2 – 3 lần, tốt nhất là buổi sáng khi thức dậy, sau các bữa và trước khi đi ngủ. Nên dùng kem đánh răng có fluor.

Lưu ý không nên đánh răng ngay sau khi ăn và uống nước trái cây, vì khi đó lớp men răng đang mềm hơn do tác dụng của acid hữu cơ trái cây, bàn chải sẽ mài mòn men răng. Đợi khoảng 30 phút sau để nước bọt có thời gian phục hồi và cân bằng chất khoáng của răng rồi hãy chải răng.

- Không nên cho trẻ uống nước hoa quả bằng bình vì sẽ kéo dài thời gian răng của bé tiếp xúc với đường và các acid từ hoa quả. Không nên cho trẻ ăn nhiều đồ ngọt.

Trà Mi

Nên đọc

Chứng bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh

Những điều bà bầu nên kiêng cữ trong mùa hè

Bệnh mòn răng

Vị thuốc ít biết từ mai mực

Theo GDVN