Bệnh lao ruột là gì?

Tin tổng hợp Báo điện tử Sức khỏe cộng đồng cho biết, theo bác sĩ chuyên khoa, 85% trường hợp bệnh nhân lao bị lao ở phổi, 15% trường hợp còn lại bị lao ở các cơ quan khác ngoài phổi như lao màng não, lao xương khớp, lao tiết niệu, lao sinh dục, lao da, lao gan, lao màng bụng... Tỉ lệ bệnh nhân bị lao ruột chiếm khoảng 10% các trường hợp mắc lao ngoài phổi.

Khi vi khuẩn lao xâm nhập vào người sẽ tạo thành tổn thương lao tiềm ẩn trong cơ thể. Từ tổn thương này vi khuẩn lao theo đường bạch huyết rồi hạch bạch huyết xuống ruột. Tại khoa lao ngoài phổi vẫn thường xuyên tiếp nhận bệnh nhân bị lao ruột đơn thuần, lao ruột kèm lao phổi hoặc lao ruột kèm bệnh lao khác.

Dân trí cho hay, các tác nhân gây bệnh gồm vi khuẩn lao ở người và các loại khuẩn lao của bò, chim... Chúng xâm nhập trực tiếp qua đường ăn uống, chủ yếu do dùng sữa bò tươi và các chế phẩm của sữa có trực khuẩn lao bò, bú sữa mẹ, sử dụng thức ăn và nước uống nhiễm trực khuẩn lao. Trong nhiều trường hợp, bệnh xuất hiện do vi khuẩn từ một ổ lao khác (đặc biệt là phổi) trên cơ thể đi qua đường máu, đường mật để vào ruột.

Biểu hiện của bệnh lao ruột

Theo Báo điện tử Kiến thức, người bệnh bị lao ruột thường có các triệu chứng điển hình như biếng ăn, mệt mỏi, sụt cân và đặc biệt là rối loạn tiêu hóa, cùng với đó là những biểu hiện đặc trưng của bệnh lao như sốt nhẹ về chiều, và nếu bị thêm bệnh lao phổi nữa thì sẽ có thể ho có đờm.

Lao ruột có hai loại, thường gặp là lao ruột thứ phát sau lao phổi, lao thực quản, lao họng hầu, lao màng bụng. Có nhiều đường lây nhiễm vi khuẩn lao vào ruột, trong đó chủ yếu là theo đường tiêu hóa (do nuốt phải đờm, dãi, chất nhày của người nhiễm vi khuẩn lao hoặc uống sữa bò bị nhiễm vi khuẩn lao). Nguyên nhân ít gặp hơn là lây nhiễm theo đường máu, đường bạch huyết, đường mật, hoặc đường tiếp giáp từ các cơ quan bị lao lân cận sang.

Lao tiên phát ít gặp hơn là vi khuẩn lao khu trú ngay ở ruột rồi mới phát triển sang cơ quan khác. Bệnh thường xuất hiện ở người trong độ tuổi lao động, nhất là lứa tuổi 30 - 55.

Bệnh gây nên những tổn thương đặc hiệu tại ruột với các bệnh chứng nặng nhẹ khác nhau, ban đầu triệu chứng âm thầm nên rất ít người biết ở giai đoạn sớm, các biểu hiện chỉ có là đau bụng âm ỉ kéo dài, gầy sút, chán ăn, có rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, đôi khi kèm táo bón (dễ nhầm với bệnh viêm đại tràng do amip hay tạp khuẩn), sốt về chiều (thường sốt không cao), ra mồ hôi...Tùy theo vị trí tổn thương mà có các biểu hiện khác nhau.

Điều trị lao ruột như thế nào?

Lao ruột dễ bị chẩn đoán nhầm với viêm ruột do ký sinh trùng, bệnh Crohn, viêm loét đại trực tràng, ung thư hồi manh tràng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời lao ruột, bệnh nhân sẽ gặp các biến chứng như tắc ruột, có khối u giống u đại tràng, thủng ruột, viêm phúc mạc, xuất huyết tiêu hóa nặng và hội chứng kém hấp thu, dẫn đến suy kiệt và tử vong.

Lao ruột được điều trị chủ yếu bằng nội khoa thuốc chống vi khuẩn lao, thuốc điều trị triệu chứng, thuốc phủ niêm mạc, giảm đau, tránh kích thích. Việc phẫu thuật chỉ được áp dụng trong trường hợp lao ruột có biến chứng.

Ngoài ra bệnh nhân lao ruột cần chú ý chế độ ăn uống, không nên ăn thức ăn đặc, thực phẩm dễ gây táo bón, có tính chất nóng như hạt điều, cà rốt..., nên ăn thực phẩm mềm, lỏng, dễ tiêu và ăn nhiều rau cho nhuận trường.

Để phát hiện kịp thời lao ruột, bác sĩ chuyên khoa khuyên người bệnh khi có triệu chứng giống như viêm đại tràng mãn là táo bón xen kẽ tiêu chảy kéo dài, bệnh nhân nên đến khám ở bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa. Bác sĩ sẽ cho nội soi đại tràng kiểm tra và sinh thiết ruột làm giải phẫu bệnh để chẩn đoán chính xác bệnh.

Lao ruột đơn thuần không lây qua đường ăn uống, đường hô hấp - trừ khi bệnh nhân có mắc thêm lao phổi. Lao ruột cũng không lây khi chung nhà vệ sinh nên những người xung quanh không nên kỳ thị người bệnh.

Để phòng lao ruột, cần giữ vệ sinh trong ăn uống, sinh hoạt, không sử dụng sữa bò tươi chưa qua xử lý. Khi có các biểu hiện bệnh, phải đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh để bệnh tiến triển nặng, gây nguy hiểm cho bản thân, gia đình và cộng đồng.

Bệnh không được phát hiện kịp thời sẽ dẫn tới bán tắc ruột  hoặc tắc ruột và dễ chẩn đoán nhầm sang ung thư đại tràng hoặc ung thư ruột.

Tuy nhiên trong quá trình điều trị lao ruột, việc theo dõi biến chứng tắc ruột của bác sĩ với bệnh nhân và bệnh nhân tự theo dõi phải hết sức chú ý. Nếu bệnh nhân than đau bụng phải coi chừng tắc ruột. Nếu tắc ruột phải mổ ngay để không nguy hiểm đến tính mạng.

Thùy Linh

Nên đọc

Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết nhiễm khuẩn túi mật

Viêm khớp nhiễm khuẩn

Nhiễm khuẩn tiết niệu: Bệnh hay gặp khi mang thai

Những thói quen hàng ngày chứa nhiều vi khuẩn

Theo GDVN